0 -1 έτους
ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΟΥΝΙΑΑπό πολύ νωρίς το μωρό μας δείχνει πόσο απολαμβάνει την επαφή μαζί μας! Προς το τέλος αυτού του χρόνου, θα δείχνει την όρεξη του να γνωρίσει καλύτερα και άλλους ανθρώπους του περιβάλλοντος του και όχι μόνο!
«Χαμογελώ απ’ τη χαρά μου»! Όταν βλέπει να το πλησιάζουμε ή μας ακούει που του μιλάμε και μας σκάει το πιο γλυκό του χαμόγελο δείχνοντάς μας ετσι την ευτυχία που το πλημμυρίζει! Από τον 2°- 3° μήνα το μωρό μας αρχίζει να μοιράζει αληθινά χαμόγελα όχι μόνο σε εμάς, αλλά και σε άτομα που δεν γνωρίζει. Διαπιστώνοντας πως όταν χαμογελά σε οποίον εκείνος ασχολείται μαζί του, καταλαβαίνει πως διαθέτει ένα σημαντικό όπλο για να προσεγγίζει ακόμα και έναν άγνωστο που θα το κοιτάξει τυχαία. Το εκμεταλλεύεται λοιπόν και κάνει τις πρώτες του κοινωνικές σχέσεις!
«Με φώναξε κανείς»;
Δεν έχει καλά-καλά κλείσει τους 10 μήνες και το μωρό μας, αμέσως μόλις ακούσει το όνομά του (αρκεί να του το λέμε πριν ακόμα βαφτιστεί), γυρίζει το κεφαλάκι του αριστερά-δεξιά και ψάχνει να μας βρει! Και μόλις μας εντοπίσει μας κοιτάζει στα χείλη περιμένοντας με αγωνία τι θα του πούμε! Το ίδιο ακριβώς κάνει και όταν το φωνάξει η μακρινή μας ξαδέρφη που βλέπει πρώτη φορά, δείχνοντάς της με αυτό τον τρόπο πως θέλει να του αφιερώσει λίγο χρόνο και… να του πει τα νέα της!
«Μοιράζω φιλάκια! Θες κι εσύ»;
Λυγίζει το στρουμπουλό του χεράκι, φέρνει την ανοιχτή παλάμη στα χείλη και στη συνέχεια το τεντώνει προς το μέρος μας… Ναι! Το μωρό μας, εκτός από χαμόγελα, μοιράζει απλόχερα και φιλιά αμέσως μόλις το του ζητήσουμε. Κάπου μεταξύ 10ου – 11ου μήνα αντιλαμβάνεται πως αυτή η απλή κίνηση έχει τη μαγική δύναμη να κάνει τους ανθρώπους γύρω του να ενθουσιάζονται και την επαναλαμβάνει ξανά και ξανά.
«Κάτσε να τα πούμε»
Στην αρχή με το κλάμα, στη συνέχεια με αργόσυρτα φωνήεντα (π.χ. «ααα» ή «εεε») και όσο πλησιάζει τους 12 μήνες με επαναλαμβανόμενες συλλαβές (π.χ. «μπα- μπα-μπα»), το μωρό μας επικοινωνεί από την πρώτη στιγμή μαζί μας. Στο ρεπερτόριο του ανήκουν επίσης οι δυνατές φωνές και οι κραυγούλες που στόχος είναι να κάνουν ακόμα πιο αισθητή την παρουσία του. Δεν είναι λίγες οι φορές που πετάγεται για να πει τη «γνώμη» του ή ενώ του αλλάζουμε πάνα μας «ανοίγει» την καρδιά του περιμένοντας την αντίδραση μας.
Ενισχύουμε την κοινωνικότητα του…
…Κάνοντας πραγματικές συζητήσεις. Κάθε φορά που ρωτάμε το μωρό κάτι (π.χ. «Σου άρεσε η βόλτα με το αυτοκίνητο;») κάνουμε παύσεις δίνοντάς του χρόνο να «απαντήσει», να μουρμουρίσει δηλαδή, να μπαμπαλίσει ή αν δει ενθουσιασμό στο πρόσωπο σας, να βγάλει μια κραυγή ευτυχίας.
…Παίζοντας μαζί του παιχνίδια που καλλιεργούν την επικοινωνία (π.χ. δίνουμε τη φωνή μας σε 2 αρκουδάκια για να κάνουν διάλογο).
… «Απαντώντας» στα μηνύματά του: χαμογελάμε όταν μας χαμογελάσει, δίνουμε το χέρι μας όταν τείνει προς το μέρος μας το δικό του, πλησιάζοντάς το όταν μας καλεί με μια δυνατή φωνή κ.λπ.
…Παίρνοντας το μαζί μας στις εξωτερικές δουλειές ή τις κοινωνικές υποχρεώσεις για να κοινωνικοποιηθεί καλύτερα.
…Φροντίζοντας να νιώθει ασφάλεια. Οπουδήποτε και να πηγαίνουμε ακόμα και στο διπλανό δωμάτιο, το ενημερώνουμε και το διαβεβαιώνουμε πως δεν θα αργήσουμε να έρθουμε και πάλι κοντά του.
1 – 2 ετών
ΜΙΑ ΠΟΛΥΠΛΕΥΡΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑΤώρα, ο άγγελος μας, σαν μεγάλο μωρό που είναι, μας δείχνει όλο και πιο έντονα την επιθυμία του να διευρύνει τον κύκλο γνωριμιών του και την ανάγκη του να δεθεί ακόμα περισσότερο μαζί μας.
«Παίζουμε χωρίς λόγια»Τόση ώρα καθισμένα στο πάτωμα περικυκλωμένα από διάφορα παιχνίδια και δεν έχουν καν κοιταχτεί! Από την ηλικία των 14 μηνών το μικρό μας επιδιώκει τη συναναστροφή με συνομήλικα παιδιά παρόλο που την ώρα του παιχνιδιού το καθένα προτιμά να παίζει μόνο του (παράλληλο παιχνίδι). Ωστόσο, η τάση του να ζητά αυτού του είδους την παρέα, είναι από τα πρώτα σημάδια κοινωνικότητας η οποία θα καλλιεργηθεί και σε λίγους μήνες από τώρα, θα βλέπουμε το παιδί μας να δείχνει ενδιαφέρον για το παιχνίδι με συνομήλικα παιδιά.
«Πόσο σ’ αγαπάω»!
Με σφιχτές αγκαλιές, γλυκά φιλάκια και τρυφερά χάδια στα χέρια, τα μαλλιά, την πλάτη κ.λπ. το μικρό μας, γύρω στους 16 μήνες, αρχίζει να δείχνει την αγάπη του προς εμάς, τον μπαμπά του αλλά και σε όποιον άλλον την έχει κερδίσει με πολύ ή λίγο κόπο. Με έκπληξη λοιπόν θα δούμε πως δεν διστάζει να αγκαλιάσει την πωλήτρια ρούχων που του έδωσε μια καραμέλα ή να δίνει φιλάκι στη γυναίκα του φούρναρη κάθε φορά που πηγαίνουμε, επειδή παίζει μαζί του. Οι τρυφερές εκδηλώσεις αγάπης αποκαλύπτουν τη συμπάθειά του για ορισμένα άτομα, είναι το δικό του «ευχαριστώ» για ένα δώρο που δέχτηκε ή για το χρόνο που κάποιος του διέθεσε.
«Χα, χα! Τι αστείο»!
Φοράμε για πλάκα το παντελόνι του στο κεφάλι μας, κάνουμε τη φωνή μας τσιριχτή ή πολύ μπάσα, εξαφανιζόμαστε πίσω από τις παλάμες μας… Κάθε φορά που φερόμαστε «ασυνήθιστα» ακούμε το μικρό μας, 18 μηνών πλέον, να ξεκαρδίζεται από τα γέλια! Σημάδι της νοητικής ανάπτυξης και συγκεκριμένα της καλλιέργειας της μνήμης, το χιούμορ είναι ένα σημάδι της κοινωνικότητας του μικρού μας.
«Νοικοκύρης με τα όλα μου»!
Ιδιαίτερα πρόθυμο να μας βοηθήσει να στρώσουμε τραπέζι, να σκουπίσουμε το πάτωμα, να πλύνουμε τα πιάτα κ.λπ., το μικρό μας εκδηλώνει όσο πλησιάζει στα δεύτερα γενέθλια την όρεξή του να ανακατευτεί με το νοικοκυριό, όπως ακριβώς κάνουμε κι εμείς. Τώρα, μπορεί να συγκρατεί απλές οδηγίες, κάτι που βοηθά σημαντικά κάθε προσπάθειά του να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις του ρόλου του ως βοηθός μας στις δουλειές του σπιτιού. Και βέβαια, φροντίζει τις επιδόσεις του στα οικοκυρικά να τις δείχνει και στο σπίτι της γιαγιάς, της θείας του κ.λπ., κάνοντάς μας υπερήφανες. Η μίμηση θα είναι στο εξής το καλύτερο του παιχνίδι, ένα παιχνίδι που του μαθαίνει καινούρια πράγματα και το βοηθά να γνωρίσει τον κόσμο των μεγάλων.
«Παίξε με την κούκλα μου»
Ενώ πριν από λίγους μήνες κάτι τέτοιο θα ήταν εντελώς απίθανο, τώρα που το μικρό μας είναι και επίσημα 21 μηνών, μας προσφέρει χωρίς δεύτερη σκέψη κάποιο από τα παιχνίδια του αν προηγουμένως του το ζητήσουμε. Θέλοντας να συμμετάσχουμε κι εμείς ενεργά στο παιχνίδι του, μας παραχωρεί για λίγο μια από τις κούκλες του ή ένα αυτοκινητάκι από τη συλλογή του με την προϋπόθεση φυσικά πως μετά θα του το επιστρέψουμε.
«Να σου πω τι πιστεύω»;Εκεί που νομίζουμε πως η προσοχή του είναι στραμμένη στο καινούριο του αεροπλανάκι, το παρατάει και παρακολουθεί με ιδιαίτερο ενδιαφέρον τη συζήτηση που έχουμε με τη θεία του. Η διάθεσή του να λάβει κι εκείνο μέρος είναι τόσο έντονη που μας φωνάζει αν συζητάμε έντονα για να επιβάλλει την τάξη και φυσικά να μας διακόπτει κάθε τόσο για να πει τα δικά του. Άλλωστε, τώρα που σε λίγες μέρες κλείνει τα 2 χρόνια, έχει ένα πλούσιο λεξιλόγιο 15 ίσως και παραπάνω λέξεων, μπορεί να συνδυάσει δυο λέξεις για να μας πληροφορήσει για τις ανάγκες του (π.χ. «σέλω νεό») ενώ μπορεί και μιμείται με ακόμα μεγαλύτερη ακρίβεια λέξεις που ακούει και ήχους.
Ενισχύουμε την κοινωνικότητα του…
…Επιδιώκοντας τη συναναστροφή του με άλλα παιδιά στο σπίτι μας, στην παιδική χαρά, στον παιδότοπο κ.λπ.
…Προσφέροντας του παιχνίδια ρόλων που θα του επιτρέψουν να προσποιηθεί πως είναι «η μαμά», «ο γιατρός» κ.λπ.
…Δίνοντας του απλές οδηγίες και αφήνοντάς το να νιώσει πως βοήθησε κι εκείνο στο μαγείρεμα, το άπλωμα των ρούχων κ.λπ. Έτσι, θα νιώσει χρήσιμο στην μικροκοινωνία του σπιτιού μας.
…Μαθαίνοντας το καλούς τρόπους. Ακόμα και αν δεν μπορεί να μιλήσει ακόμα λέμε εκ μέρους του «ευχαριστώ» και «παρακαλώ».
…Κάνοντας μαζί του συζητήσεις με νόημα. Έτσι, του δείχνουμε πως το αντιμετωπίζουμε σαν ίσος προς ίσο και του εμπιστευόμαστε διάφορες σκέψεις και προβληματισμούς μας.
2~3 ετών
ΔΙΑΠΡΟΣΩΠΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΣΤΟ ΠΡΟΣΚΗΝΙΟΤο αγγελούδι μας μεγαλώνει και μαζί του μεγαλώνει και η όρεξη να ανακαλύψει τα πιο κρυφά μυστικά της επικοινωνίας. Η λεκτική του ανάπτυξη στρώνει το μονοπάτι που βγάζει σε αυτά τα μυστικά…
«Τι χρώμα είναι το χώμα;Καφέ; Γιατί;»
Με διάθεση να καταλάβει και να γνωρίσει τα πάντα γύρω του, δεν χάνει στιγμή να μας κάνει χίλιες δυο ερωτήσεις πολλές από τις οποίες δεν είχαν ποτέ απασχολήσει το μυαλό μας. Ο κόσμος γύρω του είναι άκρως συναρπαστικός και δεν χορταίνει να αναζητά απαντήσεις για ό,τι βλέπει, ό,τι ακούει, ό,τι κάνει και φυσικά ό,τι μπορεί να φανταστεί. Αποδέκτες της περιέργειας του είμαστε αρχικά εμείς αλλά και οποιοσδήποτε του φανεί πρόθυμος. Και η κουβέντα ξεκινά…
«Πάρε το τρένο, να πάρω τ’ αεροπλάνο»
Ενώ τον προηγούμενο χρόνο έδινε με σχετική δυσκολία κάποια παιχνίδια του σε εμάς για να παίξουμε, τώρα βλέπουμε πως έχει όλη την καλή διάθεση να τα μοιραστεί με το παιδί της φίλης μας, προκειμένου να έχει παρέα. Πλέον προτιμά τη συντροφιά άλλων παιδιών και για να το πετύχει αυτό, είναι διατεθειμένο να μοιραστεί ακόμα και τα αγαπημένα του παιχνίδια.
«Μπορώ να είμαι συνέχεια με τη γιαγιά;»
Ο τρίτος χρόνος είναι αυτός των μεγάλων αδυναμιών! Το παιδί μας τώρα μπορεί εύκολα όχι απλώς να πλησιάζει για λίγα λεπτά κάποιον, αλλά να μένει μερικές ώρες μαζί του, μακριά από εμάς. Και αυτός ο άνθρωπος για τον οποίο το μικρό μας θα πετά τη σκούφια του για να μείνει μαζί του, είναι εκείνος που κοντά του νιώθει ασφάλεια γιατί ξέρει πως το λατρεύει, εκείνος που του αφιερώνει χρόνο για παιχνίδι, εκείνος που συνήθως του κάνει τα χατίρια. 0 δεσμός που δημιουργεί τώρα το παιδί μας με ένα αγαπημένο πρόσωπο (συνήθως με τον παππού ή τη γιαγιά) διαρκεί για πάντα.
«Σου είπα πού πήγαμε χτες»;
Όλο ενθουσιασμό αρχίζει να διηγείται πώς περάσαμε την Κυριακή μας… Τι κάναμε, πού πήγαμε, τι είδαμε, τι φάγαμε, κ.λπ., ντύνοντας την αφήγησή του με τόσες λεπτομέρειες που μένουμε με το στόμα ανοικτό. Διαθέτοντας ιδιαίτερα καλλιεργημένη παρατηρητικότητα και μνήμη, το παιδί μας ανακαλεί ανά πάσα στιγμή όσα συνέβησαν την προηγούμενη ημέρα αν κάποιος του το ζητήσει ξεκινώντας με ενθουσιασμό τη συζήτηση.
«Ηρέμησε, είμαι εγώ εδώ»!
Μας βλέπει στενοχωρημένους ή λιγομίλητους και τρέχει να μας πάρει αγκαλιά και να μας δώσει φιλάκι για να περάσουν όλα… Το μικρό μας καθημερινά παρατηρεί τη συμπεριφορά μας και αν καταλάβει πως δεν είμαστε και τόσο καλά ψυχολογικά, παρατάει το παιχνίδι του για να μας συμπαρασταθεί. Το γεγονός ότι νοιάζεται για τα συναισθήματά μας και θέλει να μας βοηθήσει, είναι από τα σπουδαιότερα δείγματα κοινωνικότητας στη νηπιακή ηλικία.
Ενισχύουμε την κοινωνικότητά του…
…Βάζοντας το στην «παρέα» τις φορές που έχουμε κόσμο στο σπίτι, δίνοντάς του βήμα: «Πες στον νονό για το σκυλάκι που πήραμε».
…Σχεδιάζοντας επισκέψεις σε παιδικά μουσεία, ζωολογικούς κήπους κ.λπ. που το μικρό μας έχει την ευκαιρία να ανακαλύψει νέες γνώσεις.
…Μιλώντας, μιλώντας, μιλώντας! Φροντίζουμε να μην απαντάμε μονολεκτικά αλλά να λύνουμε τις απορίες του χρησιμοποιώντας απλές και κατανοητές λέξεις.
…Γράφοντας το στον παιδικό σταθμό. Η επαφή με άγνωστα παιδιά θα βοηθήσει σημαντικά την κοινωνικοποίησή του.
ΤΗΣ ΕΛΕΝΑΣ ΓΕΜΕΛΙΕΡΗ
Με τη συνεργασία της Λωρέττας Θωμαΐδου, επικ. Καθηγήτριας Αναπτυξιακής Παιδιατρικής, υπεύθυνης Μονάδας Αναπτυξιακής Παιδιατρικής Παν/μίου Αθηνών, Β’ Παιδιατρικής Κλινικής Νοσοκομείου Παίδων «Αγλαΐα Κυριακού».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου