Τετάρτη 8 Ιουνίου 2011

Η πρώτη επαφή με το μωρό

Χιλιάδες ερωτήσεις γυρίζουν στο μυαλό της νέας μητέρας τον πρώτο χρόνο του παιδιού της. 
Η αγωνία της να κάνει ό,τι καλύτερο, ό,τι πιο σωστό για το πολύτιμο απόκτημά της, η ανάγκη της να νιώσει ασφαλής και, κυρίως,
το όνειρο και η ελπίδα της να πετύχει στον πιο σημαντικό και υπεύθυνο για τη ζωή της ρόλο είναι συναισθήματα που όλες οι μητέρες μοιράζονται. 

Όταν σας φέρνουν σε επαφή για πρώτη φορά με το μωρό σας στο μαιευτήριο, οι αντιδράσεις σας είναι περίεργες, διότι βλέπετε ένα μωρό που καλύπτεται από λευκωπό λιπαρό επίχρισμα. Η εμφάνισή του είναι παράξενη σε εσάς. Ας δούμε, όμως, πώς είναι ένα φυσιολογικό μωρό. 
Το δέρμα του. Όπως ήδη αναφέρθηκε, το δέρμα του καλύπτεται από ένα λευκωπό λιπαρό επίχρισμα. Η επιδερμίδα του μωρού είναι πολύ λεπτή και το επίχρισμα αυτό το προστατεύει από το να σπάσει το δέρμα και να εισέλθουν μικρόβια, γι’ αυτό δεν θα πρέπει να το απομακρύνετε αμέσως. 



Η επιδερμίδα του επίσης μπορεί να είναι γεμάτη κοκκινίλες που φεύγουν μόνες τους μετά 3-4 εβδομάδες. Τις πρώτες μέρες της ζωής του μπορεί να εμφανίσει μικρά άσπρα σπυράκια στη μύτη και το πρόσωπο, που οφείλονται στην απόφραξη σμηγματογόνων αδένων. Δεν επιτρέπεται να τα σπάσετε, θα εξαφανιστούν μόνα τους σε 3-4 εβδομάδες. Μικρά κόκκινα σημάδια μπορεί επίσης να εμφανιστούν στο πρόσωπο του μωρού, αν θερμαίνεται υπερβολικά. 



Μετά την πρώτη εβδομάδα, είναι δυνατόν στο πρόσωπό του να εμφανισθούν κόκκινες κηλίδες που είναι άσπρες στο κέντρο. Αυτό είναι αρκετά σύνηθες και ονομάζεται τοπικό ερύθημα. Μοιάζει σαν να το έχουν τσιμπήσει έντομα, δεν χρειάζεται καμία θεραπεία και εξαφανίζεται μόνο του. 



Μερικά, τέλος, νεογνά καλύπτονται από ένα χνούδι και ορισμένα από αυτά έχουν ένα «ζαρωμένο» δέρμα που ξεφλουδίζει τις πρώτες εβδομάδες. Θα περάσει μόνο του γρήγορα. 



Τα μάτια του. Το μωρό όταν γεννιέται έχει πρησμένα μάτια, διότι πιέζεται το κεφάλι του κατά τον τοκετό. Εάν η πίεση είναι μεγάλη, μπορεί να σπάσουν μικρά αγγεία μέσα στο ασπράδι του ματιού και έτσι το άσπρο του ματιού να έχει κόκκινες γραμμώσεις ή κόκκινα σημάδια. Όλα αυτά θα εξαφανιστούν μόνα τους μέσα σε 10-15 μέρες. 



Το τριχωτό της κεφαλής. Το μωρό σας μπορεί να είναι τελείως φαλακρό, να έχει άφθονα μαλλιά ή να έχει το κεφάλι του σκεπασμένο με χνούδι. Μην ανησυχείτε, το χνούδι θα πέσει και θα βγάλει μαλλιά όπως κι αν έχει γεννηθεί. Το χρώμα των μαλλιών πιθανόν να αλλάξει αργότερα. 



Το κεφάλι του. Το μωρό γεννιέται με ένα τεράστιο κεφάλι: αντιστοιχεί στο ένα τέταρτο του μήκους του σώματός του και το σχήμα του είναι μυτερό και παραμορφωμένο. Αποτελείται από τέσσερα μεγάλα κόκαλα που δεν είναι κολλημένα μεταξύ τους, γι’ αυτό το κεφάλι του μωρού είναι παραμορφωμένο. Τα μαλακά σημεία στο πάνω μέρος του κεφαλιού ονομάζονται πηγές και κλείνουν στην ηλικία των 18-24 μηνών. Δεν είναι επικίνδυνες, ούτε χρειάζονται ιδιαίτερη προσοχή. Η περίμετρος του κεφαλιού είναι μεγαλύτερη από τη διάμετρο του θώρακα. 



Ο ομφαλός του. Ο ομφάλιος λώρος κόβεται και στο κολόβωμα τοποθετείται ένα μανταλάκι. Το κολόβωμα είναι υγρό κατά τη γέννηση. Μέσα σε 2-4 ώρες ξεραίνεται και μαυρίζει. Χρειάζεται ιδιαίτερη περιποίηση κάτω από το μαύρο κολόβωμα με οινόπνευμα. Σε 1-4 εβδομάδες θα πέσει. Για τις επόμενες μέρες (15-20) πιθανόν να βγάζει 1-2 σταγόνες αίμα. Μην ανησυχείτε, θα αποκατασταθεί μόνο του. Προσέχετε μήπως μολυνθεί (έντονα κόκκινη η περιοχή γύρω από τον ομφαλό). Σε αυτή την περίπτωση συμβουλευθείτε άμεσα τον παιδίατρό σας. 



Στήθος και γεννητικά όργανα. Τόσο στα αγόρια όσο και στα κορίτσια, το στήθος και τα γεννητικά όργανα είναι συνήθως διογκωμένα. Η διόγκωση αυτή οφείλεται στη μεγάλη αύξηση των ορμονών της μάνας προ του τοκετού, που μεταφέρονται στο μωρό και έχουν επίδραση σε αυτό. 



Παλαιότερα το στήθος του μωρού το πίεζαν οι γιαγιάδες για να βγει «το γάλα». Προσοχή, απαγορεύεται να βάλετε χέρι στο στήθος του μωρού, διότι θα κάνετε κακό. Θα ξεπρηστεί μόνο του ύστερα από ένα μήνα. Στα κορίτσια, εκτός από το πρήξιμο του αιδοίου και της κλειτορίδας μπορεί να εμφανιστούν λίγες βλέννες και αίμα (ψευτοπερίοδος). Όλα αυτά θα αποκατασταθούν μόνα τους στο τέλος του πρώτου μήνα. 



Το μωρό σας έχει συχνές αναπνοές. Οι αναπνοές του μωρού είναι περίπου 60 το λεπτό, ενώ των ενηλίκων 16. 



Χέρια και πόδια. Τα δάκτυλα των χεριών είναι σφιγμένα σε γροθιές. Τόσο τα χέρια όσο και τα πόδιά του είναι λυγισμένα, όπως βρίσκονται μέσα στην κοιλιά της μάνας. Τέλος, η κοιλιά του μωρού σας είναι φουσκωμένη και βατραχοειδής. Δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας. 



Γενετικά σημάδια στο μωρό 



Τα περισσότερα μωρά κατά τη γέννησή τους έχουν κάποιο γενετικό σημάδι. Όλα αυτά τα σημάδια συνήθως εξαφανίζονται μέχρι την ηλικία των 3 ετών. Δεν χρειάζεται να ανησυχείτε γι’ αυτά. Ποια είναι όμως τα γενετικά σημάδια; 



* Μογγολοειδείς κηλίδες. Συνήθως εντοπίζονται στον ποπό και σπανιότερα στην πλάτη του μωρού σας. Πρόκειται για σκούρες μαυρο-μπλε κηλίδες, μεγάλου μεγέθους, και φαίνεται σαν να έχει κτυπήσει κάπου το μωρό. Είναι αθώες, δεν χρειάζονται θεραπεία και εξαφανίζονται μέσα στον πρώτο χρόνο ζωής. 



* Σημάδια τύπου πελαργού («επίπεδος σπίλος» ή κηλίδες τύπου σολομού). Παρατηρούνται συνήθως στο πίσω μέρος του λαιμού (θέση από την οποία «έπιασε ο πελαργός» το μωρό σας με το στόμα του και σας το έφερε στο σπίτι), κάτω από τις ρίζες των μαλλιών και σπανιότερα στα βλέφαρα, στο μέτωπο, γύρω από τη μύτη, αλλά και οπουδήποτε αλλού στο δέρμα του μωρού. Είναι ροζ στίγματα, σαν το χρώμα του σολομού, που εξαφανίζονται μέχρι την ηλικία των 2 ετών. Είναι πιο έντονα όταν το μωρό κλαίει. 



* Μελαγχρωματικοί σπίλοι. Το χρώμα τους είναι ανοικτό καφέ και μπορεί να είναι και τριχωτοί. Πρέπει να παρακολουθείτε το χρώμα και το μέγεθός τους. Εάν είναι πολύ μεγάλοι ή το χρώμα τους γίνει μαύρο, θα πρέπει να αφαιρεθούν. 



* Αιμαγγείωμα που μοιάζει με φράουλα. Πρόκειται για ένα μαλακό εξόγκωμα με χρώμα φράουλας, μικρό σαν φακή ή μεγάλο σαν μικρός δίσκος. Μερικές φορές δεν φαίνεται κατά τη γέννηση, αλλά εμφανίζεται τις πρώτες εβδομάδες της ζωής του μωρού. Εμφανίζεται σε 1 στα 10 μωρά. 



Τα σημάδια αυτά μεγαλώνουν τους πρώτους μήνες της ζωής για να γίνουν κοκκινωπά εξογκώματα, αλλά τελικά θα αρχίσουν να ξεθωριάζουν και να παίρνουν ένα μοβ-γκρι χρώμα, ενώ σχεδόν πάντα εξαφανίζονται μέχρι την ηλικία των 5 ετών. 



* Σηραγγοειδές αιμαγγείωμα. Είναι πιο σπάνιο (1-2 μωρά στα 100). Έχει μπλε ή μπλε-κόκκινο χρώμα, μαλακή μάζα και μέγεθος καρυδιού. Μεγαλώνει τους πρώτους 6 μήνες. Γύρω στους 18 μήνες συρρικνώνεται. Στην ηλικία των 5 ετών εξαφανίζεται το 50% των σημαδιών και το 90-100% στην ηλικία των 10-12 ετών. Εάν δεν υποχωρήσει, συμβουλευθείτε τον παιδίατρό σας. 



* Ομαλό αιμαγγείωμα (ή λεκές από κόκκινο κρασί). Πρόκειται για σημάδια μοβ-κόκκινα, που εμφανίζονται από τη γέννηση ως επίπεδα ή εξογκωμένα σημάδια. Στην ηλικία των 12 ετών μπορείτε να τα εξαφανίσετε με λέιζερ. 



* Τα σημάδια του γαλλικού καφέ (cafι aux lait κηλίδες). Πρόκειται για επίπεδες κηλίδες στο δέρμα με χρώμα μαύρο έως ανοικτό καφέ, που μπορεί να υπάρχουν οπουδήποτε στο σώμα. Εμφανίζονται είτε από τη γέννηση είτε στα πρώτα χρόνια της ζωής του και δεν εξαφανίζονται ποτέ. Αν υπάρχουν πολλές από αυτές τις κηλίδες (πάνω από 6-7) συμβουλευθείτε τον παιδίατρό σας. Αν είναι λίγες, είναι άνευ σημασίας _ αναζητήστε παρόμοιες κηλίδες στους γονείς. 



Πώς πρέπει να κρατάτε το μωρό 



Οι νέοι γονείς αναγνωρίζονται από τον τρόπο που κρατάνε το μωρό τους. Νομίζουν ότι είναι εύθραυστο και έχουν πρόβλημα πώς θα το αγγίξουν και πώς θα το πιάσουν. 



Βασικός κανόνας είναι ότι το μωρό είναι ανθεκτικό και ελαστικό πολύ περισσότερο από τους ενήλικες, ώστε και αν ακόμα σας πέσει στο δάπεδο δεν πρόκειται να πάθει τίποτα. Θα πρέπει εσείς να είστε άνετοι, να πιάνετε όπως θέλετε το μωρό και να δείχνετε αυτοπεποίθηση. Αν κρατάτε το μωρό στην αγκαλιά σας σαν ξένο σώμα, αυτό αισθάνεται τον δισταγμό σας και ανησυχεί για το τι θα επακολουθήσει. 

Για να πάρετε αγκαλιά το μωρό σας, κάνετε τις εξής κινήσεις: α) σκύψτε πάνω από το ξαπλωμένο ανάσκελα μωρό σας, β) τοποθετήστε το αριστερό σας χέρι κάτω από το λαιμό και το κεφάλι του, γ) τοποθετήστε το δεξιό σας χέρι κάτω από τον ποπό του, δ) ανασηκώστε το μωρό σας κρατώντας το βάρος του στα χέρια σας, ενώ ταυτοχρόνως ανασηκωθείτε κι εσείς (ισιώστε το σώμα σας) και φέρτε το μωρό στο στήθος σας, χαμηλώνοντας το αριστερό σας χέρι στην πλάτη του, ώστε το κεφάλι του να στηρίζεται στον πήχυ σας. Αν θέλετε, ενώνετε τα χέρια σας. Η καλύτερη απόσταση του μωρού από το πρόσωπό σας είναι 20-25 εκατοστά, για να μπορεί να εστιάζει το βλέμμα του στο πρόσωπό σας. 



Όταν αποφασίσετε να το βάλετε στο κρεβάτι του, φροντίστε να στηρίζετε το κεφαλάκι του _ και όταν το ακουμπήσετε στο κρεβάτι, τραβήξτε ελαφρά το χέρι σας κάτω από το σώμα του μωρού σας. 



Μετά τον πρώτο μήνα που αρχίζει να ελέγχει ελαφρά το κεφαλάκι του (δυναμώνουν οι αυχενικοί μυς), σε πολλά μωρά αρέσει να στηρίζουν τα ποδαράκια τους ανοιχτά στον γοφό σας. Θα πρέπει, αν προτιμάτε αυτή τη θέση, να το στηρίζετε και στους δύο γοφούς σας, για να μην έχετε εσείς προβλήματα με την πλάτη σας. 

Tips & Info 

Διαβάστε περισσότερα στο βιβλίο του καθηγητή Ανδρέα Κωνσταντόπουλου «Το μωρό σας από τη γέννηση μέχρι τα πρώτα του γενέθλια» (Εκδόσεις Παπαδόπουλος) 

Ο Ανδρέας Κωνσταντόπουλος είναι καθηγητής Παιδιατρικής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών, πρόεδρος Ελληνικής Παιδιατρικής Εταιρείας, πρόεδρος Ευρωπαϊκής Παιδιατρικής Εταιρείας, διευθυντής Νοσοκομείου «ΙΑΣΩ Παίδων»

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου