Πιο πολλά παιδιά τηλεφωνούν για βοήθεια

Η δωρεάν τηλεφωνική γραμμή στήριξης εφήβων και παιδιών 116-111 χτυπά...

Είναι ένας από τους πολλούς εφήβους που καλούν σε αγωνιώδη ανάγκη - και αυτός ο 15χρονος μιλά: «Σκέφτομαι σοβαρά να σταματήσω το σχολείο. Να βρω δουλειά, να βοηθήσω την οικογένειά μου». 
Η κλήση στη γραμμή υποστήριξης είναι δωρεάν Οι γονείς του είναι άνεργοι και υπάρχουν συνεχείς καβγάδες και βαριά ατμόσφαιρα στο σπίτι. Οταν ο σύμβουλος της τηλεφωνικής γραμμής τού προτείνει να απευθυνθεί σε κάποιο κοντινό κέντρο ψυχικής υγιεινής, ο έφηβος απαντά «μα δεν έχω λεφτά ούτε για τα εισιτήρια του λεωφορείου για να φτάσω εκεί από το σπίτι μου...».
Μέχρι το κόκαλο διατρέχει την ελληνική κοινωνία η κρίση αφού, από τρυφερή ηλικία, είναι τέτοια η αγωνία ώστε ακόμη και παιδιά από 6 ετών βρίσκουν το δρόμο και απευθύνονται όλο και πιο πολύ στο ελληνικό σκέλος της δωρεάν Πανευρωπαϊκής Γραμμής Βοήθειας 116-111, την οποία στην Ελλάδα λειτουργεί η Εταιρεία Ψυχοκοινωνικής Υγείας Παιδιού και Εφήβου (ΕΨΥΠΕ). Από εκεί λαμβάνουν συγκροτημένη συμβουλευτική βοήθεια αλλά εφόσον χρειάζεται και παραπομπή σε εξειδικευμένες υπηρεσίες.
Από την αρχή της λειτουργίας της (27/12/2009) μέχρι σήμερα η γραμμή έλαβε 3.691 κλήσεις. Μόνο το πρώτο τρίμηνο του 2011 όμως η γραμμή έλαβε 1.620 κλήσεις. Η αύξηση είναι περισσότερο από αισθητή.
Η πλειονότητα των καλούντων το ελληνικό σκέλος της πανευρωπαϊκής γραμμής είχαν κυρίαρχη αιτία θέματα ψυχικής υγείας (40%). Μάλιστα στις περιπτώσεις αυτές υπήρξε μεγάλος αριθμός επαναλαμβανόμενων κλήσεων, σχεδόν καθημερινών, κάτι που θα μπορούσε να αποδοθεί κυρίως στη δυσκολία αποδοχής κάποιου προβλήματος ψυχικής υγείας τόσο από τον καλούντα όσο και από την οικογένειά του. Το 30% αφορούσε τις σχέσεις με συνομηλίκους -κάτι που αφορά και την ενδοσχολική βία-, το 13% τη σχέση με τους γονείς, το 5% τη σεξουαλικότητα και τον προσανατολισμό, το 12% αφορούσε άλλα αιτήματα όπως φόβος εγκυμοσύνης, άγχος εξετάσεων, πολιτισμικές διαφορές. Το 51% των καλούντων πανελλαδικά ήταν έφηβες.
Ενα κέρδος πάντως είναι ότι διαπιστώνεται πως σταδιακά μειώθηκαν οι δοκιμαστικές κλήσεις (σιωπηλές ή άμεσο κλείσιμο του τηλεφώνου) και αυξήθηκαν οι ολοκληρωμένες, κάτι που μπορεί να αποδοθεί, σύμφωνα με την υπεύθυνη της γραμμής, Ευτυχία Αθανασιάδη, στο γεγονός ότι η γραμμή κατάφερε να δώσει το δικό της στίγμα και οι καλούντες αισθάνθηκαν ότι μπορούν να μιλήσουν. Εξάλλου, μας εξηγεί, είναι λογικό για παιδιά και εφήβους να διστάζουν περισσότερο να μιλήσουν, να χρειάζονται περισσότερο χρόνο και ευκαιρίες για να νιώσουν ασφάλεια και να λάβουν το μήνυμα ότι τελικά μπορούν να βοηθηθούν.
Ιδιαίτερη σημασία έχουν και οι κλήσεις που έλαβε η γραμμή 801 801 11 77, η οποία απευθύνεται σε ενηλίκους και γονείς και φαίνεται να κατακλύζεται πλέον από κλήσεις βοήθειας για το σχολικό εκφοβισμό που δέχονται τα παιδιά τους.
Για παράδειγμα: Καλεί μητέρα για να αναφέρει ότι ο 12χρονος γιος της γίνεται θύμα κοροϊδίας και ξυλοδαρμών καθημερινά στο σχολείο. Κατά τη διερεύνηση, προκύπτει ότι το παιδί αυτό ήταν θύμα κακοποίησης στο σχολείο από τους συμμαθητές του από το νηπιαγωγείο και εξακολουθεί, παρά τις συχνές αλλαγές σχολείων, να είναι θύμα όλα τα σχολικά έτη, μέχρι και στην Α' Γυμνασίου. Η μητέρα αναφέρεται, χωρίς να τα συσχετίζει, στο καθεστώς τρομοκρατίας που επικρατεί στο σπίτι τους, καθώς ο πατέρας είναι αλκοολικός και βίαιος και η ίδια, αδύναμη και φοβισμένη.
Για εκφοβισμό
Σύμφωνα με τα στοιχεία, τον Μάρτιο του 2011 το 801 801 11 77 στις 306 κλήσεις είχε 45 για σχολικό εκφοβισμό - ποσοστό 15%. Για το 116-111 το ίδιο διάστημα στις 383 κλήσεις υπήρξαν 10 για εκφοβισμό - ποσοστό 3%.
Τον Απρίλιο του 2011 στο 801 801 11 77 στις 230 κλήσεις γονέων έγιναν 30 κλήσεις για εκφοβισμό - ποσοστό 13% και στο 116-111 στις 417 κλήσεις έγιναν για τον ίδιο λόγο 29 κλήσεις - ποσοστό 8%.
Σημειώνεται ότι τα συγκεκριμένα ποσοστά είναι σημαντικά αυξημένα σε σχέση με τους προηγούμενους μήνες που το ποσοστό κλήσεων για εκφοβισμό ήταν 2%. Σημαντική αύξηση παρουσιάζει και το ποσοστό αναφοράς για σωματική κακοποίηση μέσα στην οικογένεια, καθώς και εντός και εκτός σχολείου.
*