Η σκέψη των διακοπών αρκεί για να νιώσουμε ευτυχισμένοι: το ξέρουμε όλοι, το επιβεβαίωσε προ μηνών και μελέτη με 1.530 εθελοντές, που πραγματοποιήθηκε στο Πανεπιστήμιο Erasmus στο Ρότερνταμ.
Άλλο η σκέψη, όμως, και άλλο η πραγματικότητα: οι διακοπές με τα παιδιά εύκολα μπορούν να μετατραπούν από παράδεισο σε κόλαση.
Όπως εξηγεί η δρ Λίζα Βάρβογλη, ψυχολόγος-ψυχοθεραπεύτρια και επιστημονική συνεργάτις της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ, όλα αυτά όχι μόνο δεν είναι τυχαία, αλλά έχουν τις ρίζες τους στους προηγούμενους μήνες.
Εν αρχή ην η καθημερινότητα...
Στη διάρκεια του χρόνου, το ζευγάρι έχει καθήκοντα και υποχρεώσεις που δεν αναβάλλονται: από την εργασία και την ανατροφή των παιδιών μέχρι το συγύρισμα του σπιτιού και τις εξωτερικές δουλειές.
Για να τελειώσουν όλες αυτές οι δουλειές, το ζευγάρι πρέπει να έχει βασική αίσθηση συνεργασίας και καλής συνεννόησης, γεγονός που συνεπάγεται λιγότερο χρόνο για τον εαυτό του αλλά και για την τόνωση της σχέσης του.
Η έλλειψη ποιοτικού χρόνου, όμως, μπορεί να είναι αιτία πολλών προβλημάτων. Συνήθως, ευθύνεται για το ότι το ζευγάρι «ξεχνάει» πώς είναι να περνάει καλά μαζί και έτσι, όταν βρεθεί σε περίοδο διακοπών, δυσκολεύεται είτε γιατί βγαίνουν μαζεμένα παράπονα είτε γιατί δεν ξέρει ο ένας πώς να χειριστεί τον άλλον σε χαλαρές συνθήκες.
Παράλληλα με την έλλειψη ελεύθερου χρόνου, υπάρχει και έλλειψη ουσιαστικής επικοινωνίας. Στην καθημερινότητά του το ζευγάρι επικοινωνεί κυρίως για λειτουργικά ζητήματα. Έτσι, πολλοί γονείς πέφτουν στην παγίδα να «χάνονται» καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας.
Αλλά κι όταν τελικά βρίσκονται μαζί το βράδυ, οι συζητήσεις τους περιστρέφονται συχνά γύρω από το παιδί: εάν έκανε κάποια αταξία, πόσο φαγητό έφαγε κ.ο.κ., παραλείποντας ερωτήσεις για την ημέρα του άλλου, τις σκέψεις, τα συναισθήματά του.
Αυτός είναι και ο λόγος που για τα παντρεμένα ζευγάρια η ψυχολογική εμπειρία των διακοπών μπορεί να είναι αρνητική: δύο άνθρωποι, που έχουν χάσει τη μαγεία της πρώτης εποχής του μεγάλου έρωτα και που βιώνουν τις καθημερινές τριβές και απογοητεύσεις, καλούνται να συμβιώσουν στις διακοπές τους ακριβώς με τον άνθρωπο εκείνο από τον οποίο θα ήθελαν να κάνουν μια «διακοπή»! Το παιδί βρίσκεται στη μέση αυτής της δυσάρεστης κατάστασης, απορροφώντας σαν «σφουγγάρι» την αρνητική ενέργεια.
Λύση, ο σωστός προγραμματισμός
Το «μυστικό» για να αποφορτιστεί η ατμόσφαιρα είναι η επικοινωνία και κυρίως ο σωστός προγραμματισμός.
Πρώτο βήμα είναι να «ψηφίσουν» όλα τα μέλη της οικογένειας τον καλοκαιρινό προορισμό, με κριτήριο τα ενδιαφέροντά τους, τις ανάγκες τους και, βέβαια, το ταμείο τους. Σημειωτέον πως μερικές φορές (ιδίως όταν οι γονείς αισθάνονται πως τα αποθέματα της υπομονής λιγοστεύουν λόγω της καθημερινής κούρασης) είναι προτιμότερο να επιλέξουν λίγες ημέρες διακοπών σε ένα καλό ξενοδοχείο, όπου το παιδί αλλά και οι ίδιοι θα έχουν να απασχοληθούν με διάφορες δραστηριότητες χωρίς να κοπιάσουν, παρά πολλές ημέρες σε ένα μέτριο δωμάτιο, με μέτριο σέρβις, που πιθανόν θα «σπάσει» τα νεύρα μικρών και μεγάλων.
Δεύτερο βήμα είναι να ικανοποιηθούν τα αιτήματα όλων – λ.χ. μια λίστα με τα αξιοθέατα που θέλει να επισκεφτεί ο καθένας θα βοηθούσε ιδιαίτερα στην οργάνωση, ενώ θα καλλιεργούσε και το αίσθημα της προσμονής.
Αυτό, όμως, δεν σημαίνει πως πρέπει να παραγκωνιστεί ο αυθορμητισμός – άλλωστε, δεν είναι μόνο τα νεύρα μεταδοτικά, αλλά και η καλή διάθεση. Έτσι, όταν το παιδί ζητά επίμονα να επισκεφτεί ένα μέρος, επειδή ο «κολλητός» τού είπε πως είναι ενδιαφέρον, μια μικρή παρέκκλιση από το πρόγραμμα μπορεί να αποδειχτεί θετική έκπληξη για όλη την οικογένεια.
Απόδραση χωρίς τα παιδιά
Είτε πρόκειται για Σαββατοκύριακο είτε για μία εβδομάδα σε ένα πιο μακρινό μέρος, η ιδέα των διακοπών χωρίς το παιδί αποτελεί πρόκληση για τους γονείς, αλλά και αιτία ενοχών.
Ωστόσο, εάν οι γονείς έχουν την ευκαιρία να αποδράσουν ένα Σαββατοκύριακο ή λίγες μέρες για διακοπές οι δυο τους, κάνουν περισσότερο καλό στα παιδιά τους απ’ ό,τι μπορούν να φανταστούν. Συνήθως η μαμά ανησυχεί για το παιδί της, φοβάται μήπως του λείψει η φροντίδα της, μήπως το παιδί αισθανθεί την απουσία της και στενοχωρηθεί, δηλαδή μεταφέρει τους φόβους της σαν να είναι ζητήματα που απασχολούν το παιδί. Όμως, ένα παιδάκι που έχει ζεστή συναισθηματική σχέση με τη μαμά του δεν πρόκειται να νιώσει ανασφάλεια με την απουσία της, γιατί ξέρει ότι η μαμά του θα επιστρέψει και μέσα του αισθάνεται τη σιγουριά πως το αγαπά και το νοιάζεται.
Επιστρέφοντας οι γονείς από τις διακοπές που έκαναν οι δυο τους, είναι τόσο πιο ανανεωμένοι, χαρούμενοι, ξεκούραστοι και γεμάτοι όρεξη να αναλάβουν πάλι τα καθήκοντά τους και να περάσουν ποιοτικό χρόνο με το παιδί τους, που τελικά το γεγονός ότι έφυγαν ωφελεί το παιδί πολύ περισσότερο απ’ ό,τι αν είχαν μείνει και ήταν κουρασμένοι και κακοδιάθετοι.
O παππούς και η γιαγιά
Για να αποδράσει το ζευγάρι από τη ρουτίνα της καθημερινότητας, πρέπει πρώτα να βρει λύση για το πού θα αφήσει το παιδί. Διέξοδο αναζητούν και οι γονείς που αργούν να πάρουν καλοκαιρινή άδεια και στενοχωριούνται βλέποντας το παιδί τους κλεισμένο στους τέσσερις τοίχους ενός διαμερίσματος.
Η παραδοσιακή καλή συνταγή είναι μία: προκειμένου το παιδί να κάνει περισσότερες διακοπές, η γιαγιά και ο παππούς είναι καλή λύση, κυρίως όταν υπάρχει και κάποιο σπίτι στο χωριό ή ένα εξοχικό. Το σημαντικό είναι να αισθανθεί ότι αυτό είναι για το καλό του και ότι δεν το... παρκάρουν οι γονείς, για να ακολουθήσουν τα δικά τους σχέδια.
Όταν χαλάει το πρόγραμμα
Καλός ο προγραμματισμός, αλλά τι γίνεται όταν, ενώ έχετε κανονίσει να πάτε διακοπές με άλλους γονείς δίχως τα παιδιά σας, η γιαγιά σάς «ρίξει» την τελευταία στιγμή;
«Είναι τόσο φοβερό αυτό;», θα αναρωτηθεί κανείς. Όχι και τόσο, ειδικά αν προσθέσουμε και την παράμετρο του να είναι ήσυχα και συνεργάσιμα τα παιδιά. Γίνεται «φοβερή», όμως, η εμπειρία όταν τη δει κανείς από την ψυχολογική της πλευρά, τόσο για τους γονείς που υποχρεώθηκαν να πάρουν μαζί και τα παιδιά τους όσο και για τους φίλους των γονιών που ήρθαν χωρίς τα δικά τους.
Oι γονείς που ήλπιζαν σε μια «απόδραση» από την καθημερινότητά τους, ξαφνικά βρίσκονται απέναντι στη ματαίωση του ονείρου τους. Φυσικό είναι να αισθανθούν απογοήτευση, να στρεσαριστούν, να θυμώσουν με τη γιαγιά ή και με ολόκληρο το σύμπαν. Και δεν φτάνουν όλα αυτά, αλλά έχουν και τύψεις που αισθάνονται έτσι!
Από την άλλη, οι φίλοι τους, οι γονείς που κατάφεραν και ήρθαν χωρίς τα παιδιά τους, έχουν εξίσου αρνητικά συναισθήματα: εκνευρισμό που παιδιά παρεισφρέουν στην παρέα και αλλάζουν τη σύνθεση και το πρόγραμμά της, απογοήτευση που τελικά δεν θα πραγματοποιηθούν τα παρεΐστικα σχέδια, αλλά και κάποια πίκρα που οι ίδιοι δεν έφεραν τα παιδιά τους!
Τι πρέπει να κάνετε;
Όταν σχεδιάζετε διακοπές χωρίς τα παιδιά, θυμηθείτε ότι δεν τα ξεφορτώνεστε, αλλά ότι χρειάζεστε «γέμισμα μπαταριών» για να είστε καλύτερος γονιός.
Αποβάλετε το παθητικό-επιθετικό στυλ επικοινωνίας, με γκρίνια, μούτρα και μπηχτές.
«Oι καλοί λογαριασμοί κάνουν τους καλούς φίλους»! Αν δεν έχετε πού να αφήσετε τα παιδιά, μη σχεδιάζετε διακοπές μόνοι με την ελπίδα ότι τελευταία στιγμή θα γίνει κάποιο θαύμα και θα βρείτε κάποιον να τα κρατήσει.
Αν πάλι είστε οι φίλοι που δεν φέρατε τα παιδιά σας στις διακοπές, κάντε όσα πράγματα μπορείτε με τους φίλους σας και τα παιδιά τους, αλλά διαχωρίστε τη θέση σας και τηρήστε το δικό σας πρόγραμμα.
Μην ξεχνάτε πως, ό,τι και να έχει συμβεί,πρόκειται για τις διακοπές σας, οι οποίες είναι μοναδικές και γι’ αυτό υπέροχες.
Μυστικά παντός... καιρού
•Ξεκινήστε τις διακοπές σας με καλή διάθεση και την πίστη ότι θα περάσετε όμορφα.
•Τα προβλήματα στο γάμο γίνονται πιο έντονα όταν το ζευγάρι εκτονώνει το στρες που αισθάνεται στον/στη σύζυγό του, γιατί τα προβλήματα στην επικοινωνία που προκύπτουν μετά από κάτι τέτοιο είναι ακόμα μεγαλύτερα από το αρχικό πρόβλημα που το ένα μέλος του ζευγαριού ήθελε να εκφράσει.
•Μην «πνίξετε» τα παιδιά με επαναλήψεις και ιδιαίτερα μαθήματα στις διακοπές. Αφήστε τους χρόνο να ξεκουραστούν.
•Θεωρήστε ότι οι διακοπές είναι ένα διάλειμμα όχι μόνο από τη ρουτίνα της καθημερινότητας αλλά και από τα προβλήματα και ευχαριστηθείτε το ελληνικό καλοκαίρι! Ο μπαμπάς λείπει σε ταξίδι με τα παιδιά
Στους διαζευγμένους πατέρες, οι διακοπές με τα παιδιά δημιουργούν ανασφάλεια, καθώς συνήθως φοβούνται μήπως αποδειχτούν ανεπαρκείς στη φροντίδα τους.
Αν ο μπαμπάς θέλει να αισθάνεται περισσότερη σιγουριά, μπορεί να δημιουργήσει κάποιες ασφαλιστικές δικλίδες: να πάει διακοπές σε οικείο μέρος, όπου υπάρχουν συγγενείς και φίλοι, ή να τσεκάρει εξαρχής εάν το ξενοδοχείο είναι «φιλικό» προς τα παιδιά και διαθέτει κατάλληλους χώρους.
Με ή χωρίς τη νέα κοπέλα;
Μεγάλο δίλημμα είναι επίσης το αν θα πάρουν μαζί τη νέα τους σύντροφο ή όχι. Η απάντηση εξαρτάται από την περίπτωση.
O χωρισμένος μπαμπάς που έχει το δίλημμα θα πρέπει να εξετάσει διάφορες παραμέτρους . Ποια είναι η σχέση του παιδιού με την κοπέλα του;Έχουν ξαναβρεθεί οι δυο τους ή θα είναι η πρώτη φορά; Για ποιον λόγο θέλει να είναι μαζί η κοπέλα του; Για μπέιμπι σίτινγκ και έξτρα χείρα βοηθείας ή γιατί πραγματικά επιθυμεί να είναι με τα δυο αγαπητά του πρόσωπα;
Γνώμονας στην απόφαση θα πρέπει να είναι το πόσο άνετα και όμορφα αισθάνεται το παιδί, αλλιώς θα πρέπει ν’ αποφασίσει να κάνει διπλή... βάρδια στις διακοπές, ώστε να είναι και με την κοπέλα του και με το παιδί του!
Οι πρώτες διακοπές χωρίς τους γονείς
Ένα μεγάλο δίλημμα των γονιών είναι αν θα αφήσουν το 15χρονο παιδί τους να πάει μόνο διακοπές με την παρέα του ή όχι. Η σύνεση και η συνεκτίμηση πολλών παραγόντων είναι ο καλύτερος γνώμονας για να ληφθεί αυτή η απόφαση.
Γενικά, όσο μικρότερη είναι η ηλικία του παιδιού τόσο λιγότερο ενδείκνυται να πάει διακοπές μόνο με την παρέα του. Ανασταλτικοί παράγοντες αποτελούν το γεγονός ότι δεν έχει ωριμάσει η κρίση του, ότι ελλοχεύουν διάφοροι κίνδυνοι και υπάρχει πιθανότητα να σκεφτεί παρορμητικά ή με λανθασμένα κριτήρια και το ότι η παρέα του είναι ανώριμη (ενώ το ίδιο είναι ώριμο).
Ωστόσο, υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις: να πάρει η οικογένεια μαζί της έναν καλό φίλο του παιδιού της, να στείλει το παιδί της μερικές μέρες σε μια άλλη οικογένεια, να αφήνει τα παιδιά να μένουν μόνα τους σε άλλο δωμάτιο, ενώ οι ίδιοι οι γονείς είναι παρόντες αλλού στο χώρο.
Για πολλούς εφήβους, το τέλος του λυκείου (και η επιτυχία σε μια σχολή) είναι η ιδανική περίοδος για τις πρώτες διακοπές με φίλους.
Πρόσεχε μην πέσεις!
Μικροτραυματισμοί, εγκαύματα, τσιμπήματα...τα απρόοπτα των διακοπών, όταν στην οικογένεια υπάρχουν μικρά παιδιά, μπορεί να είναι πολλά και να έρχονται από κει που δεν τα περιμένεις. Λύσεις, όμως υπάρχουν.
Για τα μικρά παιδιά, οι καλοκαιρινές διακοπές είναι μοναδική ευκαιρία για ξεφάντωμα. Επειδή, όμως, λόγω ηλικίας, δεν έχουν αναπτύξει την αίσθηση του κινδύνου, μαζί με τη διασκέδαση συχνά έρχονται και διάφορα μικρά ή μεγαλύτερα ατυχήματα – από ένα στραμπούληγμα εξαιτίας μιας πέτρας που βρισκόταν σε... λάθος σημείο μέχρι το τσίμπημα μιας τσούχτρας, που στ’ αλήθεια πονάει πάρα πολύ.
Αυτός είναι και ο λόγος που οι γονείς πρέπει να προνοούν και να λαμβάνουν ορισμένα προληπτικά μέτρα – και να εξοπλίζονται με ψυχραιμία, λίγη εκπαίδευση από τον παιδίατρο και ένα καλό κουτί πρώτων βοηθειών, ώστε σε πρώτη φάση να αντιμετωπίσουν ό,τι βρεθεί στο δρόμο τους. Η παιδίατρος Κωνσταντίνα Σαλεσιώτη έχει κάποιες καλές συμβουλές για τους γονείς.
Πριν από την αναχώρηση
Βεβαιωθείτε ότι το παιδί σας έχει κάνει όλα τα εμβόλια. Ελέγξτε το βιβλιάριο υγείας, προσέχοντας ιδιαιτέρως αν έχει κάνει τις επαναληπτικές δόσεις για το εμβόλιο του τετάνου (για ενδεχόμενο τραυματισμό) και ηπατίτιδας Α (υπάρχει κίνδυνος μόλυνσης από τον υπαίτιο ιό από τα βρόμικα χέρια έπειτα από τη χρήση ξένης τουαλέτας).
Εφοδιαστείτε με ένα «φαρμακείο των διακοπών». Πρέπει να περιέχει ένα αντιπυρετικό/αναλγητικό σιρόπι, αντηλιακή κρέμα, αλοιφή για τα τσιμπήματα από έντομα, τσούχτρες κ.λπ., υδατική κρέμα για το δέρμα, κορτιζονούχο κρέμα, ιωδιούχο διάλυμα 10%, βαμβάκι, αποστειρωμένες γάζες (κατά προτίμηση αντικολλητικές) και κολλητική ταινία για τις γάζες, αμπούλες ή μπουκάλι με φυσιολογικό ορό, τραυμαπλάστ, οξυζενέ, ελαστικούς επιδέσμους και κρέμα σε μορφή ζελέ ειδική για εγκαύματα.
Εάν το παιδί πάσχει από οποιοδήποτε χρόνιο πρόβλημα υγείας (από διαβήτη έως αλλεργία), πάρτε μαζί τα φάρμακα που έχει συστήσει ο γιατρός για θεραπεία αλλά και για πρόληψη. Ειδικά αν το παιδί είναι αλλεργικό, χρειάζεστε το ειδικό σετ αντιμετώπισης (συμβουλευτείτε τον παιδίατρο τι πρέπει να πάρετε μαζί, συνήθως περιέχει ένεση αδρεναλίνης έτοιμη για χρήση και αντιισταμινικό φάρμακο, ίσως και κάποιο κορτιζονούχο).
Φροντίστε να μεταφέρετε τα φάρμακα και το παραφαρμακευτικό υλικό στις χειραποσκευές σας (αν ταξιδέψετε με αεροπλάνο) και να μην τα εκθέτετε στη ζέστη (μην τα αφήνετε στο αυτοκίνητο ούτε στην παραλία).
Oι πρώτες βοήθειες
Πόνος και πυρετός
•Αν το παιδί παρουσιάσει πυρετό: αν είναι χαμηλός, δώστε του αντιπυρετικό. Αν όμως φτάσει στο 38,5, επικοινωνήστε με τον παιδίατρό σας.
•Αν έχει πυρετό και παραπονιέται για το αφτί του, πρέπει να το δει γιατρός, διότι είναι πιθανό να έχει ωτίτιδα.
•Αν δυσκολεύεται να καταπιεί, μπορεί να έχει πάθει αμυγδαλίτιδα από τα παγωμένα νερά και τα παγωτά. Φροντίστε να πίνει νερό από τη βρύση και, αν πονάει πολύ, δώστε του παυσίπονο, ακόμα κι αν δεν έχει πυρετό. Αν ανεβάσει πυρετό, πρέπει να το δει γιατρός, γιατί, αν όντως είναι αμυγδαλίτιδα, χρειάζεται αντιμετώπιση με αντιβιοτικά.
•Αν παρουσιάσει «μπούκωμα» και συνάχι, έχει ρινίτιδα που μπορεί να οφείλεται σε ιό, βακτήριο, αλλά ακόμα και στον κρύο αέρα ενός ερκοντίσιον. Σε πρώτη φάση, χορηγήστε του αποσυμφορητικό και αντιισταμινικό φάρμακο για να διευκολυνθεί η αναπνοή του. Αν τα συμπτώματα επιμείνουν πέρα από 5-7 μέρες ή επιδεινωθούν, η κατάσταση πρέπει να αξιολογηθεί από έναν γιατρό.
Τραυματισμοί
Αν το παιδί χτυπήσει λίγο και γδαρθεί σε κάποιο σημείο του σώματός του, εξηγήστε του ότι θα καθαρίσετε την πληγή με νεράκι που μπορεί να τσούξει, αλλά δεν θα πονέσει. Ξεπλύνετε το γδάρσιμο με φυσιολογικό ορό (στην αρχή χωρίς πίεση, για να δείτε τις αντιδράσεις του παιδιού, ύστερα με πίεση, για να απομακρυνθούν τυχόν ακαθαρσίες). Για απολύμανση, ρίξτε στη συνέχεια οξυζενέ, φυσώντας το για να δροσίζεται. Μετά βάλτε στο γδάρσιμο το ιωδιούχο διάλυμα και αφήστε την πληγή ανοιχτή. Ύστερα από λίγες ώρες ξαναβάλτε ιωδιούχο διάλυμα.
Αν χτυπήσει και κάνει βαθύ τραύμα, από το οποίο τρέχει πολύ αίμα, επαναλάβετε την παραπάνω διαδικασία και, αν συνεχίζει το αίμα, βάλτε πάνω μια γάζα και πιέστε για να σταματήσει. Όταν σταματήσει, καλύψτε το με γάζα και κολλήστε την. Αν το τραύμα σάς δίνει την αίσθηση ότι χρειάζεται ράμματα, πηγαίνετε το παιδί στον πλησιέστερο γιατρό, κέντρο υγείας ή νοσοκομείο. Να κάνετε αλλαγές με αντικολλητικές γάζες για να βγαίνουν εύκολα. Σε περίπτωση αμφιβολίας, επικοινωνήστε με τον παιδίατρο.
Αν το παιδί χτυπήσει στο κεφάλι, κάντε του μερικές απλές ερωτήσεις (πώς σας λένε, πώς το λένε), παρατηρήστε αν αναπνέει καλά, όπως συνήθως, και μετρήστε τους παλμούς του (φυσιολογικά τα παιδιά έχουν 90 παλμούς το λεπτό και, όταν είναι τρομαγμένα, αυξάνονται). Αν υπάρχει τραύμα στο κεφάλι του, περιποιηθείτε το όπως προαναφέρθηκε. Αν πονάει πολύ, βάλτε λίγα παγάκια σε μια πετσέτα και πιέστε (εσείς ή το ίδιο το παιδί) ελαφρά το σημείο (δέκα λεπτά είναι αρκετά). Για παν ενδεχόμενο, τα χτυπήματα στο κεφάλι καλό είναι να αξιολογούνται από έναν γιατρό. Αν μάλιστα το παιδί ζαλίζεται ή κάνει εμετό, πρέπει οπωσδήποτε να το δει γιατρός.
Εγκαύματα και τσιμπήματα
Αν το παιδί καεί, ρίξτε άφθονο κρύο νερό στο έγκαυμα. Αν το έγκαυμα είναι στο χέρι ή στο πόδι, βάλτε το κάτω από το τρεχούμενο νερό της βρύσης, αν είναι αλλού, ρίξτε κρύο νερό με ένα μπουκάλι. Η κατάβρεξη θα πρέπει να γίνεται επί αρκετή ώρα, γιατί η θερμότητα του εγκαύματος εισχωρεί ολοένα πιο βαθιά στο δέρμα, ενώ το κρύο νερό την αναχαιτίζει – και βεβαίως καταπραΰνει τον πόνο. Αν το έγκαυμα είναι επιφανειακό, βάλτε στη συνέχεια κρέμα για εγκαύματα σε μορφή ζελέ – να επαναλαμβάνετε την επάλειψη κάθε 2 ώρες. Αν έχει δημιουργήσει πληγή, επικοινωνήστε με τον παιδίατρο. Αν σας ανησυχεί αυτό που βλέπετε, πηγαίνετε το παιδί σε έναν γιατρό.
Αν το τσιμπήσει έντομο ή τσούχτρα και το παιδί δεν είναι αλλεργικό, χρησιμοποιήστε την ειδική αλοιφή για τσιμπήματα, ακολουθώντας τις οδηγίες χρήσεως. Αν είναι αλλεργικό, η σοβαρότερη μορφή αλλεργίας που μπορεί να παρουσιάσει είναι η συστηματική αναφυλαξία (εκδηλώνεται μέσα σε 15 έως 30 λεπτά έπειτα από το τσίμπημα, με έντονα συμπτώματα στην αναπνοή και στο δέρμα, όπως δύσπνοια και κοκκινίλες). Αν δείτε τέτοια συμπτώματα, πρέπει να κάνετε στο παιδί ένεση αδρεναλίνης και ενδεχομένως να του δώσετε αντιισταμινικό και κορτιζονούχο χάπι. Μετά από αυτές τις πρώτες βοήθειες, μεταφέρετέ το στο πλησιέστερο κέντρο υγείας ή νοσοκομείο.
Ασφάλεια στο νερό
Τα χτυπήματα και οι τσούχτρες δεν είναι οι μοναδικές απειλές για τα μικρά παιδιά, όταν παίζουν στο νερό. Υπάρχουν και πολύ σοβαρότερες – από το να σπάσουν το κεφάλι τους κάνοντας βουτιά σε ρηχά νερά μέχρι το να κινδυνεύσουν να πνιγούν ή και χειρότερα ακόμα.
Τα παιδιά μπορεί να χτυπήσουν οπουδήποτε – στη θάλασσα, στις πισίνες, ακόμα και στις νεροτσουλήθρες. Μέχρι και το ψάρεμα μπορεί να αποδειχτεί επικίνδυνο – κυρίως ο εξοπλισμός του, καθώς αγκίστρια και ψαροτούφεκα προκαλούν συχνά ατυχήματα, ενώ σπανιότερα συμβαίνουν και με τα καμάκια. Προσοχή όμως: οι τραυματισμοί δεν συμβαίνουν συνήθως στη διάρκεια του ψαρέματος, αλλά στο σπίτι, όπου ο εξοπλισμός σπανίως φυλάσσεται καλά.
Για να αποφύγετε τα «απρόοπτα του νερού», πρέπει να ακολουθήσετε μερικές χρήσιμες συμβουλές:
•Μην αφήνετε ΠOΤΕ μόνο του το παιδί μέσα ή δίπλα στο νερό. Πρέπει πάντα να βρίσκεται σε απόσταση αναπνοής ένας ενήλικος που θα το επιβλέπει (το κουτσομπολιό στο ταβερνάκι με τους φίλους και τα παιδιά να παίζουν μόνα τους στην άμμο, μακριά από τους γονείς, είναι πολύ κακή συνήθεια).
•Φροντίστε να μάθουν τα παιδιά σας κολύμπι από τη μικρότερη δυνατή ηλικία (από 4 ετών μπορείτε να τα γράψετε και στο κολυμβητήριο).
•Μην πιέζετε το παιδί να μπει στο νερό αν φοβάται.
•Να του λέτε συνεχώς τι πρέπει να προσέχει και γιατί.
•Μην το αφήνετε ποτέ να κολυμπάει μόνο του. Ακόμα και μεγάλο να είναι, καλό είναι να πλατσουρίζει μέσα στη θάλασσα και ένας ενήλικος – και ας βρίσκεται λίγο πιο πέρα από το παιδί.
•Αν έχετε πρόγραμμα να κάνετε οικογενειακώς βαρκάδα ή να το αφήσετε να δοκιμάσει κάποιο θαλάσσιο σπορ σε μέσο επίπλευσης (π.χ. γουίντ σέρφινγκ), φροντίστε να φορέσει ένα σωσίβιο που να του ταιριάζει καλά.
•Μάθετε στο παιδί να μην κάνει ΠOΤΕ βουτιές σε άγνωστα ή ρηχά νερά – ακόμα κι αυτές θέλουν την τέχνη και την προσοχή τους.
•Μην του επιτρέπετε να σπρώχνει τους άλλους (μικρότερους ή μεγαλύτερους) μέσα στο νερό, ούτε να τους κάνει «πατητή». Εξηγήστε του ότι τη θάλασσα πρέπει να τη σέβεται, διαφορετικάπολλά μπορούν να συμβούν.
•Μάθετε στο παιδί να βγαίνει αμέσως από το νερό αν δεν νιώθει καλά, αισθανθεί φόβο ή αρχίσει να κρυώνει.
•Μην το αφήνετε να ξανοίγεται στη θάλασσα, αλλά συμβουλέψτε το να κολυμπάει σε λογική απόσταση από την ακτή και όχι μέχρι το σημείο να εξαντλεί τον εαυτό του.
•Υποδείξτε στο παιδί να ξαπλώνει ανάσκελα στο νερό για να ξεκουράζεται (η τακτική αυτή μπορεί να είναι χρήσιμη ακόμα κι αν πάθει μυϊκή κράμπα).
•Ξεχάστε την τακτική «Γιωργάκη, έλα να φας το κεφτεδάκι σου και μετά ξαναμπαίνεις». Το πηγαινέλα απ’ το τραπέζι στο νερό και πίσω είναι επικίνδυνο. Όταν το παιδί αρχίσει να τρώει, πρέπει να μείνει μακριά από το νερό έως ότου χωνέψει εντελώς το φαγητό του – για περίπου 3 ώρες δηλαδή. Αν το αφήσετε να ξαναπάει στην ακτή, είναι με μαθηματική ακρίβεια βέβαιο πως θα μπει να κολυμπήσει – αν μη τι άλλο, αν είχε αίσθηση του κινδύνου, δεν θα ήταν παιδί.
•Αποτρέψτε το από το να φωνάζει «βοήθεια» για πλάκα (ειδάλλως μπορεί να την πατήσει όπως ο Γιάννης με τα πρόβατα, που του τα ’φαγε ο λύκος τελικά, επειδή έκανε πλάκα στους συγχωριανούς του).
•Αν μένετε σε ξενοδοχείο ή σε σπίτι με πισίνα, μην αφήνετε το παιδί να πηγαινοέρχεται μόνο του εκεί. Πρέπει να βρίσκεστε διαρκώς δίπλα του.
•Μην το αφήνετε να... ξεροψήνεται το μεσημέρι στον ήλιο (το ηλιακό έγκαυμα και η ηλίαση δεν θέλουν και πολύ για να συμβούν).
•Να φυλάτε επιμελώς τον εξοπλισμό του ψαρέματος στη βάρκα ή στο σπίτι.
Επίθεση επί κεφαλής
Αν και οι ψείρες είναι κάτι που συνήθως κολλάνε τα παιδια στο σχολείο, η ύπαρξή τους γίνεται αντιληπτή αρκετές εβδομάδες έπειτα από τη μόλυνση, ενώ μελέτες δείχνουν πως είναι πιο συχνές καλοκαίρι και φθινόπωρο – ιδίως από τον Αύγουστο έως το Νοέμβριο.
Πείτε σε έναν «πρωτάρη» γονιό (ο... παλιός είναι αλλιώς) τη λέξη «ψείρες» και στο μυαλό του θα έρθουν εικόνες από κοντοκουρεμένα παιδικά κεφάλια και απειλητικά έντομα που περνούν από το ένα μέλος της οικογένειας στο άλλο, πριν καλά-καλά συνειδητοποιήσει τι γίνεται. Στην αληθινή ζωή, οι ψείρες δεν είναι καταχθόνια τέρατα ούτε έχουν ανοσία στα υπάρχοντα μέσα πρόληψης και θεραπείας.
Όπως εξηγεί η Κατερίνα Λαμπρινοπούλου, διδάκτωρ Δερματολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και μέλος της Ευρωπαϊκής και της Αμερικανικής Δερματολογικής Εταιρείας, οι φθειριάσεις –όπως είναι η επιστημονική ονομασία τους– είναι πολύ συνηθισμένες.
Υπολογίζεται πως επτά στα δέκα παιδιά τις κολλάνε τουλάχιστον μία φορά μέχρι να βγάλουν το δημοτικό. Με την έναρξη, εξάλλου, της σχολικής χρονιάς το Σεπτέμβριο, εκτιμάται πως ένας στους δέκα μαθητές έχει ήδη ψείρες – γεγονός που σημαίνει ότι τις κόλλησε πολύ νωρίτερα, στη διάρκεια των διακοπών του.
Η αλήθεια είναι πως όλες οι συνθήκες –όχι μόνο οι σχολικές– που επιτρέπουν στα παιδιά να είναι μαζεμένα στους ίδιους χώρους και να ακουμπάνε τα κεφαλάκια τους ευνοούν τη μετάδοση των ψειρών. Αν και είναι πιο συνηθισμένες σε εκείνα που πάνε σε σχολεία, νηπιαγωγεία και σταθμούς, μπορεί να εμφανιστούν σε όλους τους χώρους που σφύζουν από πιτσιρίκια.
Η μετάδοσή τους γίνεται κυρίως από κεφάλι σε κεφάλι και δευτερευόντως με χτένες, σκουφιά, καπέλα ή άλλα αντικείμενα. Σε καμία περίπτωση, πάντως, δεν έχουν σχέση με την καθαριότητα.
Τις ψείρες δεν είναι εύκολο να τις δει κανείς, ιδίως εάν είναι η πρώτη φορά που αντιμετωπίζει αυτή την κατάσταση. Τα ενήλικα έντομα έχουν μήκος 3-4 χιλιοστά και εντοπίζονται στον αυχένα, στους κροτάφους και στα αφτιά. Ωστόσο, μέσα στα μαλλιά γίνονται αόρατες, καθώς μπορεί να είναι καστανές, καστανόξανθες, γκριζωπές ή μαύρες, ενώ είναι λίγες σε αριθμό. Πιο εύκολα μπορεί να δει κανείς τις κόνιδες, δηλαδή τα αβγά τους, που είναι πάρα πολλές, με άσπρο χρώμα και κολλάνε σε απόσταση 5 έως 10 χιλιοστών από τη ρίζα της τρίχας.
Συνήθως, όμως, δεν χρειάζεται να τις δει κανείς για να υποψιαστεί ότι το παιδί του έχει ψείρες: η πιο χαρακτηριστική ένδειξη είναι η μανία με την οποία ξύνειτο κεφάλι του!
Μερικές μαμάδες, που έχουν ζήσει αυτή τη δυσάρεστη εμπειρία και έχουν γίνει ειδικές στην αντιμετώπισή τους, συνιστούν να χρησιμοποιείται ένα μεταλλικό χτενάκι για να ελέγχεται το κεφάλι του παιδιού, να... ξετρυπώνονται τα παράσιτα και να ξεκολλούν οι κόνιδες. Με τις κοινές χτένες δεν αφαιρούνται οι κόνιδες, γιατί προσκολλώνται στα μαλλιά με μια κολλώδη ουσία και δύσκολα απομακρύνονται – και αυτή ακριβώς η δυσκολία είναι που κάνει την υποψία βεβαιότητα, αφού, αν ήταν πιτυρίδα (οι κόνιδες μοιάζουν με πιτυρίδα), θα έβγαιναν πολύ εύκολα.
Θεραπεία
Για να απαλλαγεί το παιδί από τις ψείρες, θα χρειαστεί θεραπεία με ειδικό αντιφθειριακό σαμπουάν που περιέχει πυρεθρίνες ή μαλαθείο. Πρέπει να λούζεται με αυτό μία φορά την εβδομάδα, επί 2 έως 3 συνεχόμενες εβδομάδες. Πριν από το λούσιμο πρέπει να γίνει επάλειψη των μαλλιών τού παιδιού με ειδική λοσιόν, που περιέχει τις ίδιες ουσίες.
Τα ειδικά σαμπουάν είναι απαραίτητα, διότι, αν το παιδί λούζεται με κανονικό σαμπουάν, οι ψείρες δεν πεθαίνουν (δεν πεθαίνουν καν όταν κάποιος κάνειμακροβούτια στη θάλασσα ή στην πισίνα, διότι η παραμονή του κεφαλιού μέσα στο νερό ποτέ δεν διαρκεί αρκετά, ώστε να πνιγούν τα έντομα). Επιπλέον, οι κόνιδες είναι τόσο βαθιά αγκιστρωμένες στον ιστό της τρίχας, ώστε δεν ξεκολλούν με το νερό – και αυτό που μετράει εις βάρος του παιδιού είναι ο αριθμός των κονίδων και όχι των ψειρών.
Oι κόνιδες ανοίγουν κάθε επτά ημέρες, ενώ κάθε ψείρα παράγει 100 έως 200 κόνιδες μέσα σε χρονικό διάστημα έξι εβδομάδων. Γι’ αυτό, εάν μετά την πρώτη θεραπεία έχουν επιβιώσει κάποιες κόνιδες, πρέπει και αυτές να καταπολεμηθούν, ώστε να απαλλαγεί οριστικά το παιδί από το πρόβλημα. Ειδάλλως, θα ανοίξουν οι κόνιδες και θα ξαναγεμίσει ψείρες.
Για να μην ξανακολλήσει, είναι απαραίτητη μια προληπτική αγωγή, που γίνεται με ειδικά φυτικά σαμπουάν, τα οποία έχουν την ιδιότητα να απωθούν τις ψείρες. Αυτά τα σαμπουάν πρέπει να χρησιμοποιούνται καθημερινά και συνιστώνται όταν στο σχολείο είναι γνωστό πως υπάρχει πρόβλημα με ψείρες.
Εάν συνεχίζεται στο σχολείο η επιδημία, εκτός από τη χρήση του φυτικού σαμπουάν πρέπει επίσης να ελέγχετε τακτικά το κεφάλι του παιδιού σας.
Προστασία της οικογένειας
Όπως προαναφέρθηκε οι ψείρες μεταδίδονται από το ένα άτομο στο άλλο με την επαφή των κεφαλιών τους ή τη χρήση ίδιων καπέλων, κορδελών για το κεφάλι ή χτενών. Ωστόσο, δεν μπορούν να επιζήσουν για πολύ μακριά απ’ το ανθρώπινο σώμα.
Όταν το παιδί έχει ψείρες, για να προστατευτεί η οικογένειά του από την επιμόλυνση, καλό είναι να ακολουθήσει και αυτή μια ήπια αντιφθειριακή αγωγή: να λούζεται με σαμπουάν που περιέχει πυρεθρίνες ή μαλαθείο μία φορά την εβδομάδα επί 2-3 συνεχόμενες εβδομάδες ή να λούζεται σε καθημερινή βάση με φυτικό σαμπουάν που απωθεί τις ψείρες.
Πρέπει επίσης να απολυμανθούν ορισμένα αντικείμενα. Σεντόνια και πετσέτες πρέπει να πλένονται στο πλυντήριο στους 90 βαθμούς, τα ρούχα στους 60. Αν και οι κόνιδες ζουν μόνο 48 ώρες μακριά από το ανθρώπινο δέρμα, για να είναι σίγουρο ότι δεν θα επιβιώσουν, βάλτε σε καραντίνα όλα τα λούτρινα παιχνίδια που υπάρχουν στο σπίτι (κλείστε τα σε πλαστικές σακούλες για τουλάχιστον 2-3 εβδομάδες). Επιπλέον, να πλένετε τις χτένες και τις βούρτσες σε λεκάνη με καυτό νερό και σαπούνι (να τις αφήνετε στο καυτό νερό για 5 λεπτά τουλάχιστον).
To καλοκαίρι στο πιάτο
Η καλοκαιρινή διατροφή των παιδιών, γεμάτη πειρασμούς, πρέπει να ικανοποιεί τη γεύση τους, αλλά και να τα προστατεύει από τις υψηλές θερμοκρασίες της εποχής και τις συνέπειές τους.
Να τρώνε παγωτό ή να μην τρώνε; Πόσους χυμούς κάνει να πίνουν την ημέρα; Αφού τρώνε φρούτα, τι τις χρειάζονται τις σαλάτες; Και, τέλος πάντων, αφού θα... λυσσάξουν στην παραλία, πειράζει να φάνε και λίγο παραπάνω;
Το καλοκαίρι –ιδίως η περίοδος των διακοπών– μπορεί να φέρει τα πάνω κάτω στην καθημερινότητα μικρών και μεγάλων. Αυτό άλλοτε είναι καλό (είναι κοινό μυστικό λ.χ. πως στις διακοπές ξαναθυμόμαστε το πιο σημαντικό γεύμα της ημέρας, δηλαδή το πρωινό) και άλλοτε κακό (για παράδειγμα, κάθε μέρα παγωτό δεν είναι επακριβώς ο ορισμός της υγιεινής μεσογειακής διατροφής).
Oι διαιτολόγοι-διατροφολόγοι Χάρης Δημοσθενόπουλος, προϊστάμενος στο Διαιτολογικό Τμήμα του Νοσοκομείου «Λαϊκό», Δημήτρης Π. Μπερτζελέτος, αντιπρόεδρος του Πανελλήνιου Συλλόγου Διαιτολόγων-Διατροφολόγων και γενικός γραμματέας της Ένωσης Διαιτολόγων-Διατροφολόγων Ελλάδας, και Αστερία Σταματάκη, επιστημονική συνεργάτις της Γαστρεντερολογικής Κλινικής του Γενικού Κρατικού Νικαίας, επισημαίνουν τις διατροφικές ανάγκες του παιδιού το καλοκαίρι.
Βασικές αρχές
Το καλοκαίρι, αλλά και όλο τον υπόλοιπο χρόνο, το παιδί πρέπει καθημερινά να τροφοδοτεί τον οργανισμό του με όλα τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται – συνεπώς πρέπει να καταναλώνει τρόφιμα από όλες τις ομάδες: γάλα και γαλακτοκομικά προϊόντα, πρωτεΐνες (ψάρι, κοτόπουλο, γαλοπούλα, κρέας, αβγά), άμυλο (ψωμί, ζυμαρικά, ρύζι, πατάτες), φυτικές ίνες (φρούτα και λαχανικά) και λίπη (κυρίως ελαιόλαδο).
Τι σημαίνει αυτό στην πράξη; Ότι το παιδί πρέπει να παίρνει τρία κύρια γεύματα την ημέρα (πρωινό, μεσημεριανό, βραδινό) και να τρώει κάθε μέρα ορισμένα τρόφιμα, ενώ άλλα πρέπει να τα τρώει συγκεκριμένεςφορές την εβδομάδα.
Κάθε μέρα πρέπει να τρώει:
•2-3 μερίδες γαλακτοκομικά, κυρίως γάλα και γιαούρτι.
•Δημητριακά (κατά προτίμηση ολικής αλέσεως) και τρόφιμα με άμυλο.
•Φρέσκια σαλάτα και μαγειρεμένα λαχανικά. Τα χρειάζεται μεσημέρι και βράδυ. Φροντίστε να τρώει ποικιλία και όχι μόνο αυτά που του αρέσουν.
•2-4 φρέσκα φρούτα ή χυμό (ένα ποτήρι χυμός αντιστοιχεί σε δύο φρούτα). Και πάλι να του δίνετε ποικιλία και όχι μονίμως το ίδιο.
•Ελαιόλαδο. Να προσθέτετε μικρή ποσότητα ωμoύ στις σαλάτες του και λίγο στο μαγειρεμένο φαγητό.
Στα κυρίως γεύματα, θα πρέπει να τρώει:
•Τουλάχιστον 2 φορές την εβδομάδα λαδερά φαγητά (φασολάκια, μπριάμ) και όσπρια.
•2 φορές ψάρι (ψητό ή βραστό και όχι τηγανητό).
•2 φορές την εβδομάδα πουλερικά (κοτόπουλο ή γαλοπούλα).
•2 φορές την εβδομάδα κόκκινο άπαχο κρέας.
Μην ξεχνάτε το πρωινό
Το πρωινό είναι το πιο παραμελημένο γεύμα απ’ όλα. Αν και όταν γεννιούνται τα παιδιά μας και μέχρι να πάνε σχολείο όλα τρώνε πρωινό, μετά την ηλικία των 7-8 ετών η κατανάλωσή του αρχίζει να φθίνει – και τελικά, στις ηλικίες 10-17 ετών, ένα ποσοστό 30-40% των παιδιών αρχίζει την ημέρα του με ένα σκέτο ποτήρι γάλα.
Επειδή, όμως, στις διακοπές ξαναθυμόμαστε το πρωινό, ευκαιρία είναι να το ξαναδιδάξετε στα παιδιά σας. Καλές επιλογές είναι:
•Ένα ποτήρι γάλα με δημητριακά ολικής αλέσεως.
•Ένα γιαούρτι με κομμένο μέσα ένα φρούτο, από αυτά που αρέσουν στο παιδί.
•1 τοστ με ψωμί ολικής αλέσεως και τυρί μαζί με 1 ποτήρι φυσικό χυμό φρούτων.
•Ψωμί ολικής αλέσεως με μέλι ή μαρμελάδα χωρίς ζάχαρη και 1 ποτήρι γάλα.
Κατά τα άλλα...
Για να αντιμετωπίσει καλύτερα ο παιδικός οργανισμός τη ζέστη, ακολουθήστε μερικές ακόμα συμβουλές:
•Να δίνετε στο παιδί ως ενδιάμεσα γεύματα γιαούρτι και φρούτα.
•Αποφύγετε τα τηγανητά, τα πλούσια σε λίπη και τα πικάντικα φαγητά και σνακ. Στην κατηγορία αυτή ανήκουν (και) τα πρόχειρα φαγητά του εμπορίου (από τυρόπιτες έως χάμπουργκερ).
•Μην του δίνετε πολλά γλυκά και ζάχαρη (το ιδανικό είναι ένα γλυκό την εβδομάδα και αν είναι σπιτικό, ακόμα καλύτερα). Για έξτρα δροσιά, δώστε του σπιτική γρανίτα.
•Να του δίνετε καθημερινά πολύ νερό. Και να το ενθαρρύνετε να πίνει, ακόμα κι αν δεν νιώθει το αίσθημα της δίψας (αυτή αναπτύσσεται όταν ήδη έχει αναπτυχθεί ήπια αφυδάτωση).
Oι ανάγκες σε υγρά
Oι καθημερινές ανάγκες σε νερό για τα παιδιά ποικίλλουν ανάλογα με τις συνθήκες διαβίωσης (εξωτερική θερμοκρασία, δραστηριότητα, θερμοκρασίες σπιτιού), αλλά και με την ηλικία και το φύλο τους – στις ηλικίες έως 13 ετών κυμαίνονται από 1,3 έως 2,4 λίτρα την ημέρα.
Όταν τα παιδιά παίζουν ή γυμνάζονται, οι ανάγκες τους σε υγρά αυξάνονται, ανάλογα με τον τύπο και τη συχνότητα της φυσικής δραστηριότητας και τις περιβαλλοντικές συνθήκες.
Επειδή ο παιδικός οργανισμός δεν χειρίζεται σωστά τις ακραίες θερμοκρασίες (είναι ακόμα ανώριμος), οι γονείς πρέπει να μεριμνούν, ώστε να δίνουν συχνά υγρά στα παιδιά. O γενικός κανόνας είναι να μη βασίζονται στη δίψα του παιδιού, διότι αρχίζουμε να διψάμε όταν χάσουμε με τον ιδρώτα και τις άλλες λειτουργίες το 1% ή και το 2% του συνολικού σωματικού βάρους μας – όταν δηλαδή έχει ήδη πια αναπτυχθεί ήπια αφυδάτωση. Στα παιδιά, η απώλεια αυτή μπορεί να είναι ακόμα μεγαλύτερη μέχρι να διψάσουν, γι’ αυτό και παθαίνουν αφυδάτωση και θερμοπληξία πιο συχνά αλλά και πιο απότομα απ’ ό,τι οι ενήλικοι.
Πόσα υγρά χρειάζονται καθημερινά τα παιδιά; Εξαρτάται από την ηλικία και το φύλο:
Ηλικίες 1-3 ετών = 1,3 λίτρο την ημέρα
Ηλικίες 4-8 ετών = 1,7 λίτρα την ημέρα
Αγόρια 9-13 ετών = 2,4 λίτρα την ημέρα
Κορίτσια 9-13 ετών = 2,3 λίτρα την ημέρα
Αν το παιδί σας παίζει, τρέχει, ασχολείται με οποιαδήποτε καλοκαιρινή δραστηριότητα ή σπορ και ιδρώνει, πρέπει κάθε 15-20 λεπτά νανα του δίνετε να πίνει μπόλικο νερό. Αν έχετε την παραμικρή αμφιβολία, ζυγίστε το πριν και μετά τη δραστηριότητα: το βάρος του πρέπει να είναι σχεδόν το ίδιο, δηλαδή τα υγρά που θα του έχετε δώσει θα πρέπει να έχουν αναπληρώσει όσα έχει χάσει ιδρώνοντας.
Να θυμάστε ότι στα υγρά πρέπει να υπολογίζετε και το γάλα και τους χυμούς που πίνει το παιδί. Φροντίστε επίσης να του δίνετε τρόφιμα με μεγάλη περιεκτικότητα σε νερό, διότι τα υγρά που πίνει δεν αρκούν για να καλύψουν τις ανάγκες του.
Αυξημένη περιεκτικότητα σε νερό έχουν φρούτα και λαχανικά. Το καρπούζι, το ροδάκινο, το πεπόνι, το μήλο, το πορτοκάλι, το μαρούλι, το αγγούρι και η ντομάτα περιέχουν νερό σε ποσοστό μεγαλύτερο από 80%, οπότε συμβάλλουν στην καλή ενυδάτωση του οργανισμού.
Πειρασμοί στον πάγο
Αποτελούν την πιο αγαπημένη καλοκαιρινή λιχουδιά για τα παιδιά, αλλά δεν είναι επακριβώς για... χόρταση. Τα παγωτά περιέχουν πολλά συστατικά (ζάχαρη, γάλα, αβγά, κακάο, βούτυρο, κρέμα γάλακτος, χυμούς φρούτων, γλυκαντικές ουσίες, γαλακτωματοποιητές, σταθεροποιητές, χρώματα και αρώματα), ενώ μπορεί να προστεθούν σε αυτά και σιρόπια (λ.χ. σοκολάτας, καραμέλας, φρούτων), κομμάτια σοκολάτας, ξηροί καρποί, κομμάτια φρούτων κ.λπ.
Κάπως έτσι, ανά 100 γραμμάρια (να ελέγχετε πάντα το βάρος του παγωτού που αγοράζετε στο παιδί σας) παρέχουν από 75 έως 240 θερμίδες, με το γενικό κανόνα να λέει πως όσο πιο απλό είναι το παγωτό τόσο λιγότερες θερμίδες περιέχει (ένα παγωτό ξυλάκι βανίλια έχει σαφώς λιγότερες θερμίδες από έναν «πύραυλο» σοκολάτα με κομματάκια σοκολάτας ή ένα παγωτό με κρέμα γάλακτος, καραμέλα και ξηρούς καρπούς).
Παρ’ όλα αυτά, τα παγωτά περιέχουν και αρκετά θρεπτικά συστατικά (από ασβέστιο μέχρι ιχνοστοιχεία) και επειδή, τέλος πάντων, το παγωτό είναι το σήμα κατατεθέν του καλοκαιριού, μπορούν άνετα να καταναλώνουν έως 2 παγωτά την εβδομάδα. Αν το φτιάχνετε εσείς στο σπίτι, ακόμα καλύτερα, αλλά αν δεν έχετε αυτή τη δυνατότητα, να διαλέγετε όσο το δυνατόν πιο απλά παγωτά μπορείτε. Μια καλή επιλογή είναι οι γρανίτες ή τα σορμπέ, που δεν περιέχουν σχεδόν καθόλου λιπαρά και είναι φτωχά σε θερμίδες.
Τι να προσέχετε όταν αγοράζετε παγωτό
Επειδή το παγωτό περιέχει γάλα, ανήκει στα ευπαθή τρόφιμα, που μπορεί να αλλοιωθούν από τη ζέστη και να προκαλέσουν τροφική δηλητηρίαση.
Για να το αποφύγετε αυτό, ακολουθήστε τις εξής συμβουλές:
•Μην αγοράζετε παγωτά που είναι μαλακά όταν τα πιάνετε (πρέπει να είναι σκληρά σαν πέτρα) ή που βρίσκονται σε καταψύκτη ο οποίος δείχνει να έχει προβλήματα λειτουργίας.
•Μην αγοράζετε επίσης παγωτά που δεν φαίνονται σε καλή κατάσταση (έχουν λ.χ. σκισμένο χαρτί ή κολλημένο πάνω στο παγωτό ή παραμορφωμένη συσκευασία).
•Αν ανοίξετε το παγωτό και δείτε πως μοιάζει σαν να αποτελείται από κόκκους άμμου ή έχει υφή σαν του βουτύρου, πετάξτε το.
•Μην καταναλώνετε παγωτά που περιέχουν μικροκρυστάλλους ή θρυμματίζονται σε μικρά κομμάτια (σημαίνει ότι έχουν αποψυχθεί και μετά καταψύχθηκαν εκ νέου, οπότε μπορεί να είναι αλλοιωμένα).
•Μην τρώτε παγωτά που έχουν περίεργη γεύση ή οσμή.
•Αν αγοράσετε χύμα παγωτό, βεβαιωθείτε ότι βρίσκεται σε πεντακάθαρο ψυγείο, που δεν εκτίθεται στον ήλιο, και ότι σερβίρεται με κουτάλι σερβιρίσματος που βρίσκεται σε διαφανές δοχείο με καθαρό νερό.
Oι συνέπειες της αφυδάτωσης
Ήπια αφυδάτωση (απώλεια υγρών 1-2% του σωματικού βάρους):
•Πονοκέφαλος
•Μειωμένη απόδοση στα αθλήματα
•Μειωμένη πνευματική συγκέντρωση
•Δυσκοιλιότητα
•Oυρολοιμώξεις
•Αύξηση κινδύνου ανάπτυξης λίθων στα νεφρά
Έντονη αφυδάτωση (απώλεια υγρών 3-5% του σωματικού βάρους)
•Θολή όραση
•Ξηροδερμία
•Δυσκολίες στην κατάποση
•Μυϊκοί σπασμοί
ΤΑ ΝΕΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου