Οι δυσκολίες της πρώτης ημέρας στον παιδικό σταθμό

Η πρώτη μέρα στον παιδικό σταθμό αποτελεί για το μικρό παιδί έναν από τους σημαντικότερους αποχωρισμούς στη ζωή του.
Αποχωρισμός σημαίνει απώλεια και κάθε παιδί νοηματοδοτεί την απώλεια αυτή με τον δικό του μοναδικό τρόπο, ανάλογα με την προσωπικότητα και τα βιώματά του. Το παιδί αποχωρίζεται τη μητέρα του, τον πατέρα του, τις σημαντικές σταθερές «φιγούρες» στο σπίτι του, τον χώρο του.




Καλείται τώρα να δημιουργήσει νέες σχέσεις, με τη δασκάλα του, τα άλλα παιδιά, τον χώρο του σχολείου, να ενταχθεί σε ομάδες, να μάθει να προσαρμόζεται σε κανόνες. Καλείται να μην αναζητά σώνει και καλά την αγάπη και την αναγνώριση μέσα από την ύπαρξή του και μόνο, αλλά και μέσα από αυτά που θα πράττει.



Με λίγα λόγια, το παιδί έρχεται αντιμέτωπο με μια διαφορετική πραγματικότητα, πιο απαιτητική. Πιο απρόβλεπτη.



Αυτή η πρώτη συνάντηση με το μη αναμενόμενο μεταμορφώνεται σε ένα σημαντικό στοίχημα για το παιδί. Αν το διαχειριστεί αποτελεσματικά, θα καταφέρει να διεκδικήσει την αυτονομία που δικαιούται.



Κάθε διεκδίκηση, ανεξάρτητα από την έκβασή της, συμβάλλει και σε μια απομάκρυνση από στάσεις που έχουν να κάνουν με απάθεια, παθητικότητα, ετεροπροσδιορισμούς. Φόβος, αίσθημα ανασφάλειας, κλάμα, πανικός, αγωνία, υπερδιέγερση, προσκόλληση στον γονιό για διαβεβαίωση, είναι μερικές πρώτες αντιδράσεις που θεωρούνται φυσιολογικές για ένα παιδί, κατά τις πρώτες εβδομάδες προσαρμογής του στον παιδικό σταθμό.



Βέβαια, οι αντιδράσεις του παιδιού είναι εναρμονισμένες και με τις στάσεις και τα συναισθήματα των γονιών όσον αφορά τον τρόπο που βιώνουν οι ίδιοι τον αποχωρισμό από το παιδί τους, καθώς και με την πίστη τους στις ικανότητες του παιδιού.



Οι γονείς θα βοηθήσουν αποτελεσματικότερα το παιδί τους εάν:



* Ενίοτε το εκθέτουν σε μικρής διάρκειας αποχωρισμούς προκειμένου το παιδί να νιώσει την ασφάλεια ότι ο γονιός πάντα επιστρέφει. «Η μαμά λείπει, όμως εγώ ξέρω ότι θα επιστρέψει».



* Δεν προβάλλουν πάνω στην αλλαγή αυτή τους δικούς τους ανεπεξέργαστους φόβους απέναντι στο βίωμα του αποχωρισμού. «Το παιδί μου δεν φεύγει για να με εγκαταλείψει. Φεύγει για να επιστρέψει πιο αυτόνομο. Κι αυτό είναι και δική μου επιθυμία».



* Επιτρέψουν σταδιακά το χτίσιμο μίας οριοθετημένης αυτονομίας, πλαισιωμένης ωστόσο από τη θαλπωρή της οικογενειακής αγκαλιάς. «Είσαι μόνο σου. Και θα τα καταφέρεις. Εμείς είμαστε κοντά σου».



* Ενισχύουν θετικά την αυτοπεποίθηση και την περιέργεια του παιδού, που θα αποτελέσουν σημαντικές βάσεις για την ομαλή προσαρμογή του. «Είσαι ικανός να μαθαίνεις καινούργια πράγματα. Κάθε καινούργιο δεν απειλεί το παλιό».



Η Μυρσίνη Κωστοπούλου είναι ψυχολόγος- ψυχοθεραπεύτρια (Ρh. D). Εmail: myrsi@hol.gr