Η προσαρμογή στον παιδικό σταθμό

Η πρώτη μέρα στον παιδικό σταθμό αποτελεί για το παιδί έναν από τους σημαντικότερους αποχωρισμούς στη ζωή του.
Ο αποχωρισμός ταυτίζεται με μία συμβολική απώλεια και κάθε παιδί τη νοηματοδοτεί με τον δικό του μοναδικό τρόπο.




Κατά τη διεργασία αυτή, η προσωπικότητα του παιδιού και τα μέχρι τώρα βιώματά του είναι καθοριστικά. Ο αποχωρισμός από τη μητέρα, τον πατέρα, τις σημαντικές σταθερές φιγούρες στο σπίτι (π.χ. γιαγιά, αδέλφια), τον προσωπικό χώρο, τη γνωστή και προβλέψιμη μέχρι τώρα καθημερινότητα, μεταφράζονται ως απειλές στο μυαλό του μικρού παιδιού, το οποίο συχνά νιώθει ότι «χάνει τα πάντα».



Καλείται να δημιουργήσει νέες σχέσεις με τη δασκάλα του, τα άλλα παιδιά, τον χώρο του σχολείου, να ενταχθεί σε ομάδες, να μάθει να προσαρμόζεται σε κανόνες, να ανοίξει για πρώτη φορά τα μάτια του στον αληθινό κόσμο. Η προσαρμογή του στη νέα πραγματικότητα αποτελεί σημαντικό στοίχημα για το παιδί και έναν προθάλαμο για να διεκδικήσει σταδιακά την αυτονομία και την αυτοεκτίμηση που δικαιούται.



Ωστόσο το κλάμα, οι εκδηλώσεις φόβου και ανασφάλειας, η υπερδιέγερση, η επιθετική συμπεριφορά, η προσκόλληση στον γονιό για διαβεβαίωση, είναι συχνές συμπεριφορές κατά τις πρώτες εβδομάδες προσαρμογής του παιδιού στον παιδικό σταθμό.



Οι συμπεριφορές αυτές είναι απόλυτα φυσιολογικές και παράλληλα εναρμονισμένες με τη στάση και τα συναισθήματα τον γονιών αναφορικά με τον τρόπο που βιώνουν οι ίδιοι τον αποχωρισμό από το παιδί τους και με την πίστη τους στην ικανότητα του παιδιού να καταφέρει «επιτυχώς» να αυτονομηθεί.



Για παράδειγμα, οι γονείς που αντέχουν τους αποχωρισμούς δίχως να τους βιώνουν ως «ανεπιστρεπτί απώλειες», ή εκείνοι που δεν «υπάρχουν» μέσα από το παιδί τους, αλλά που έχουν χτίσει υγιή όρια ανάμεσα στους ίδιους και στα παιδιά τους και που έχουν βαθιά εμπιστοσύνη στο παιδί τους δίχως να το θεωρούν κτήμα τους, είναι πιθανότερο να λειτουργήσουν ενισχυτικά στην σημαντική προσπάθεια του παιδιού να ενταχτεί στον νέο χώρο του σχολείου.



Προτείνονται οι ακόλουθες συμβουλές προς τους γονείς:



* Να εκθέτετε το παιδί σε μικρής διάρκειας αποχωρισμούς, προκειμένου να νιώσει την ασφάλεια ότι εσείς πάντα επιστρέφετε (π.χ. η μαμά να βγαίνει από το δωμάτιο, να το πηγαίνει στη γιαγιά για λίγη ώρα κ.λπ.).



* Να μην προβάλλετε πάνω στο παιδί ενδεχόμενους δικούς σας ανεπεξέργαστους φόβους απέναντι στο βίωμα του αποχωρισμού.



* Να χτίσετε σταδιακά μία σχέση οριοθετημένης αυτονομίας, πλαισιωμένη πάντα από τη θαλπωρή της οικογενειακής αγκαλιάς.



* Να ενισχύετε θετικά την αυτοπεποίθηση και την περιέργεια του παιδιού που θα αποτελέσουν σημαντικές βάσεις για την ομαλή προσαρμογή του. Να μιλάτε μαζί του για την κάθε ημέρα που πέρασε και να το επιβραβεύετε για τις νέες του δεξιότητες και μικρές επιτυχίες.



Η Μυρσίνη Κωστοπούλου είναι ψυχολόγος-ψυχοθεραπεύτρια (Ρh.D). email: myrsi@hol.gr