Εθισμένοι με το Ίντερνετ οι έλληνες έφηβοι

«Σύμφυτη» με την καθημερινότητα των εφήβων στην Ελλάδα είναι σήμερα η χρήση του Ίντερνετ και των ηλεκτρονικών παιχνιδιών.

Σύμφωνα με έρευνα του Ερευνητικού Πανεπιστημιακού Ινστιτούτου Ψυχικής Υγιεινής (ΕΠΙΨΥ), ένας στους τέσσερις εφήβους σερφάρει στο Διαδίκτυο για τουλάχιστον τρεις ώρες την ημέρα, ενώ σχεδόν οι μισοί παίζουν ηλεκτρονικά παιχνίδια καθημερινά, «συχνά χωρίς έλεγχο και χωρίς όρια».

Παράλληλα, σχεδόν ένας στους έξι 15χρονους εμφανίζει συμπεριφορές εξάρτησης από τη χρήση του Ίντερνετ.

Όπως προκύπτει από τα ευρήματα της «Πανελλήνιας έρευνας για τις συμπεριφορές των εφήβων που συνδέονται με την υγεία των μαθητών», την οποία διεξήγαγε το Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγιεινής (ΕΠΙΨΥ), η χρήση του ηλεκτρονικού υπολογιστή και η πρόσβαση στο Ίντερνετ αποτελούν σήμερα κυρίαρχους τρόπους πληροφόρησης, επικοινωνίας, ψυχαγωγίας και κοινωνικοποίησης των ελλήνων εφήβων.

Οι μαθητές γυμνασίου και λυκείου αφιερώνουν πολύ από τον ελεύθερο χρόνο τους σε εβδομαδιαία βάση για να «κατεβάσουν» μουσική από το Ίντερνετ, να «ανεβάσουν» φωτογραφίες, να παίξουν παιχνίδια και να επικοινωνήσουν με τους φίλους τους μέσω των ιστότοπων κοινωνικής δικτύωσης (facebook, twitter κ.λπ.).

Οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι οι έφηβοι σερφάρουν στο Ίντερνετ ή παίζουν ηλεκτρονικά παιχνίδια (π.χ. Playstation, Xbox,Wii) συχνά χωρίς έλεγχο, χωρίς όρια και για πολλές ώρες. Η υπερβολική χρήση που κάνουν, εξελίσσεται -σε ορισμένες περιπτώσεις- σε εξάρτηση, ενώ δυνητικά συνδέεται με ψυχοκοινωνικές δυσκολίες (επιθετικότητα, χαμηλή αυτοεκτίμηση, άγχος, συμπτώματα κατάθλιψης και κοινωνική φοβία).

Ταυτόχρονα, η χρήση των κοινωνικών δικτύων του Ίντερνετ μπορεί να λάβει αρνητικές διαστάσεις σε περιπτώσεις που οι έφηβοι συνομιλούν και αναπτύσσουν σχέσεις με αγνώστους (π.χ. σεξουαλική παρενόχληση, cyberbullying).

«Κολλημένοι» με τον υπολογιστή

Η έρευνα του ΕΠΙΨΥ κατέδειξε ότι ένας στους τέσσερις εφήβους (ποσοστό 24,3%) ασχολείται για τουλάχιστον τρεις ώρες την ημέρα τις καθημερινές με τον ηλεκτρονικό υπολογιστή και το Ίντερνετ, ενώ το ποσοστό αυτό σχεδόν διπλασιάζεται τα Σαββατοκύριακα (41%).

Τα ποσοστά αυξάνονται ανάλογα με την ηλικία: 14,1% των 11χρονων, 25,8% των 13χρονων και 33,7% των 15χρονων. Ταυτόχρονα, ποικίλλουν ανάλογα με το φύλο: 26,8% των αγοριών έναντι 21,9% των κοριτσιών.

Από το 2006 έως το 2010 έχει τετραπλασιαστεί ο αριθμός των εφήβων που ασχολούνται με τον υπολογιστή και το Ίντερνετ για τουλάχιστον τρεις ώρες καθημερινά (από 5,7% σε 21,7% αντίστοιχα).

Το 47,8% των εφήβων, κυρίως τα αγόρια και οι μαθητές ηλικίας 13 και 15 ετών, παίζουν ηλεκτρονικά παιχνίδια από μισή έως και δύο ώρες τις καθημερινές, ενώ το ποσοστό αυτό διπλασιάζεται τα Σαββατοκύριακα.

Παράλληλα, σχεδόν ένας στους έξι 15χρονους (ποσοστό 15,5%) εμφανίζει συμπεριφορές εξάρτησης από τη χρήση του Διαδικτύου. Το 5,5% του συνόλου των εφήβων -κυρίως αγόρια- αναφέρουν συμπτώματα εξάρτησης από τα ηλεκτρονικά παιχνίδια.

Οι παρενέργειες
Όπως σημειώνουν οι επιστήμονες που επεξεργάστηκαν τα ευρήματα της έρευνας, οι έφηβοι που ασχολούνται τουλάχιστον τρεις ώρες την ημέρα με τον υπολογιστή και το Ίντερνετ παρουσιάζουν σε υψηλότερα ποσοστά διαταραχή συναισθήματος, κακή διαγωγή ή υπερκινητικότητα και ελλειμματική προσοχή.

Συνολικά, φαίνεται να εμφανίζουν σε διπλάσιο ποσοστό ψυχοκοινωνικές δυσκολίες συγκριτικά με εκείνους που ασχολούνται με τον υπολογιστή λιγότερο συχνά.

Κατάχρηση και εξάρτηση

Τρεις στους πέντε 15χρονους μαθητές (ποσοστό 59,4%) παραμένουν στο Ίντερνετ περισσότερες ώρες από ό,τι αρχικά προγραμματίζουν.

Δύο στους πέντε (ποσοστό 42,3%) παραδέχονται ότι το Ίντερνετ βρίσκεται συνεχώς στο μυαλό τους, ενώ σχεδόν ένας στους τρεις (ποσοστό 30,8%) χρησιμοποιεί το Διαδίκτυο ως μέσο για να ξεφύγει από τα προβλήματά του και να ανακουφίσει δυσάρεστα συναισθήματα (απελπισία, ενοχή, άγχος, κατάθλιψη κ.ά.).

Επιπλέον, ένας στους τέσσερις (ποσοστό 25,4%) νιώθει ότι πρέπει να βρίσκεται στο Ίντερνετ ολοένα και περισσότερο προκειμένου να αντλήσει ικανοποίηση και ανάλογο ποσοστό έχει πει ψέματα στην οικογένειά του ή σε κάποιον άλλο για να αποκρύψει το βαθμό ενασχόλησής του.

Ταυτόχρονα, ένας στους πέντε εφήβους (ποσοστό 19,7%) αναφέρει ότι έχει προβεί κατ’ επανάληψη σε αποτυχημένες προσπάθειες να ελέγξει, να περιορίσει ή να σταματήσει τη χρήση του Ίντερνετ, ενώ ένας στους έξι (ποσοστό 16,8%) έχει θέσει σε κίνδυνο κάτι σημαντικό (π.χ. σχέση, εργασία, εκπαίδευση) λόγω της υπερβολικής ενασχόλησής του με το Διαδίκτυο.

Η υπερβολική χρήση του υπολογιστή και του Ίντερνετ φαίνεται, επίσης, να συνδέεται με την εμφάνιση ψυχοσωματικών συμπτωμάτων, όπως πονοκέφαλος, πόνος στο στομάχι, πόνος στη μέση, ακεφιά, νευρικότητα, δυσκολία στον ύπνο, ζαλάδα και δυσκολία συγκέντρωσης.
ΤΑ ΝΕΑ